CD Recensies

BARTÓK: BLAUWBAARDS BURCHT, GARDNER

Bartók: Blauwbaards burcht op. 11, Sz. 48, BB. 62. Michelle DeYoung (s), John Relyea (bs) Pál Mácsai (spr) met het Bergen filharmonisch orkest o.l.v.  Edward Gardner. Chandos CHSA 5237 (58’56”). 2018

Bartók voltooide zijn enige opera in 1911. Het libretto is van zijn landgenoot Béla Balász is deels gebaseerd op Maeterlincks drama Ariane et Barbe Bleue dat Paul Dukas enige jaren tevoren tot opera had omgewerkt. De verhaallijn werd echter dusdanig veranderd dat de beide hoofdpersonen, hertog Blauwbaard en zijn nieuwe vrouw Judith gedurende het hele stuk op het toneel staan.

De opera begint meteen korte gesproken proloog en onthult dan de hal van een gotische burcht waarin Blauwbaard Judith smeekt om nogmaals te overwegen of ze bij hem wil komen wonen. Maar zij blijft vastberaden, ervan overtuigd dat ze warmte en liefde kan brengen in deze sombere omgeving.

Judith eist dat Blauwbaard de afgesloten deuren die ze bij haar aankomst heeft opgemerkt worden openmaakt. Met tegenzin stemt Blauwbaard toe en de eerste deur onthult zijn martelkamer. Ondanks de vreselijke aanblik daarvan, staat Judith erop ook de geheimen achter de andere deuren te leren kennen, ook al zijn deze alle met bloed besmeurd.

Wanneer de zevende en laatste deur opengaat, beg rijpt Judith haar lot. Ze volgt Blauwbaards drie eerdere echtgenotes die kamer in en opnieuw wordt de burcht in duisternis gehuld.

Onder invloed van Debussy’s opera Pelléas et Mélisande componeerde Bartók een krachtig psychodrama met vele nog laatromantische kenmerken.

Aan de verschillende uitstekende opnamen van dit meesterwerk - Christa Ludwig, Walter Berry, István Kertész (Decca 414.167), Michelle DeYoung. John Tomlinson, Esa-Pekka Saraste (Signum SIGCD 372), Klara Palankay, Mihaly Szekely, János Ferencsik (BD BDLC 383) - is er nu weer een toegevoegd dankzij de heel goede samenwerking tussen zangers en dirigent  in een huiveringwekkende weergave. Er is trouwens ook een mooie dvd van deze opera met Elisabeth Laurence, Robert Lloyd en Adam Fischer (Warner 5186-570522-2).