Bach, J.S., Orgelbüchlein BWV. 599-644. Stephen Farr. Resonus RES 19259 (79’02”). 2019

Het is nooit helemaal duidelijk geworden wanneer precies Bach de koraalvoorspelen van zijn Orgelbüchlein schreef, maar de meeste kwamen waarschijnlijk tot stand tussen 1713 en 1715 toen hij in Weimar werkzaam was. Het is eveneens waarschijnlijk dat sommige werken al vòòr Weimar ontstonden, maar als het ware van de plank werden gehaald en bewerkt werden voorveen nieuw doel.

Bach wilde veel meer dan 45 stukken schrijven - een zorgvuldig opgesteld register is bewaard gebleven en laat zien dat de bundel 164 koraalvoorspelen moest gaan bevatten. Kennelijk schoof Bach dat project terzijde toen hij naar Cöthen verhuisde en andere prioriteiten kreeg.

De koraalvoorspelen uit het Orgelbüchlein zijn in wezen miniaturen, elk daarvan is in wezen een meditatie over de spirituele betekenis van de Lutherse koormelodie die daarvan de kern vormt. Het fungeert als een soort gebruiksaanwijzing zowel voor het orgelspel als voor de orgelcompositie.

Bachs vindingrijkheid is haast verbluffend: steeds weer slaagt hij erin om je juiste vorm en figuraties te vinden om een passende sfeer op te roepen, om het even of dit nu in de eloquente eenvoud van het smekende ‘Ich ruf zu dir’ is of in het vreugdevolle Nieuwjaarsstuk ‘In Dir ist Freude’ met zijn subtiel aangehouden pedaalmotief.

Tot mijn referentie opnamen behoren nog steeds die van Marie-Claire Alain (Warner 2956-3453-7), Wolfgang Rübsam (Naxos 8.553031/2) en Gerhard Weinberger (CPO 999.652-2).

Maar op het orgel dat Tobias Heinrich Gottfried Trost rond 1720 bouwde in de stadskerk van Waltershausen laat nu ook Stephen Farr voorbeeldige vertolkingen horen.