Bach, J.S.: Johannes Passion BWV. 245. James Gilchrist (t., evangelist), Hana Blažíková (s), Damien Guillon (altus), Zachary Wilder (t.) en Christian Immler (bs., Jezus) met het Bach Collegium Japan o.l.v. van Masaaki Suzuki. BIS SACD 2551 (2 cd’s, 1u. 40’28”). 2020
De Europese tournee die het Bach Collegium in maart 2020 met Bachs Johannes Passion ik meen in Katowice begon, stond onder een ongunstig gesternte, want al gauw brak de Coronacrisis uit en kwam het kunstleven vrijwel tot stilstand. Daardoor vonden de uitvoeringen in de Philharmonie in Keulen onder beperkende maatregelen plaats. Bovendien werd de rest van de tournee toen vanwege de pandemie afgelast. Maar gelukkig werd wel besloten om van dit laatste optreden een opname te maken.
Het is de vierde maal dat Suzuki het werk vastlegde. Zijn eerste opname is uit 1995 (King Records), de tweede uit 1998 (BIS CD 921/2), de derde is een DVD opname (Euro Arts 2050396) uit 2005 en nu dan deze. Behalve dat de solisten regelmatig anderen waren, dragen de omstandigheden waaronder deze nieuwe uitgave is gemaakt veel bij aan het resultaat.
Dat klinkt intenser, dramatischer, devoter en contemplatiever omdat solisten, koor en orkest zich bewust zijn van de dreigende omstandigheden waaronder ze optreden. Dat geeft iets extra ontroerends aan de vertolking van de versie 1739/49 die daardoor een vrij uniek karakter krijgt. Dat is te merken aan het extra spanningsveld tussen recitatieven en aria’s.
James Gilchrist neemt de lastige verhalend rol van de evangelist voor zijn rekening en communiceert het verhaal deelnemend, niet te afstandelijk. Christian Immler als Jezus is met zijn diepe niet te vibratorijke bas niet alleen goed in de gezamenlijke recitatieven, maar ook in zijn andere bijdragen. Het zijn vooral de slotscènes die meer indruk maken dan in de vorige opnamen.
De aria solisten zijn alle heel goed en het is vooral leuk Damien Guillon te horen. De koralen hebben een wikkend en wegend karakter dat ze meer declamatorisch dan overpeinzend maakt. Luister bijvoorbeeld naar het opgewonden ‘Wer hat dich so geschlagen’.
Uit alles blijkt ook dat de dirigent twintig jaar ervaring heeft met deze passiemuziek en de overige - niet alleen vocale - werken van Bach.
Wie toch wil vergelijken, kan dat het beste doen met de haast een opera geworden versie van Harnoncourt (Teldec 9031-748620-2), de tweede opname van Herreweghe (Phi LPH 031) en de lezing van Frans Brüggen (Philips 434.905-2).