Beethoven: Symfonie nr. 9 in d op. 125. Julia Doyle (s), Claude Eichenberger (altus), Bernhard Berchtold (t) en Wolf Matthias Friedrich (bs) met koor en orkest van de J.S. Bach Stiftung St. Gallen o.l.v. Rudolf Lutz. Suisa B 904 (61’14”). 2013

 

Op 7 mei 1824 wed de Symfonie nr. 9 van Beethoven voor het eerst uitgevoerd in het Weense Kartnertortheater. De zangers toen waren Henriette Sonntag (s). Caroline Unger (alt), Anton Haizinger (t) en Joseph Seipelt (b); Michael Umlauf dirigeerde. Of Beethoven er ooit aan heeft gedacht om de altpartij door een castraat te laten zingen? Of het hem aanstond dat het om iemand ging die meer jongen dan man of vrouw was?  

In Beethovens tijd waren er best nog castraten, meestal van Italiaansen bloede, de laatste, Alessandro Moreschi stierf in 1922. Maar of Beethoven op hogere leeftijd in zijn latere werken nog ooit aan hen heeft gedacht? We weten het niet en het blijft speculeren.

Het gaat dus nogal ver wanneer de J.S. Bach Stiftung even de Bachsfeer verlaat om tussendoor op tournee te gaan met deze Beethoven IX. Zeker niet dat er niet heel mooi wordt gezongen en gespeeld in deze vrij kleinschalige vertolking waarin de zangers zich minder hoeven in te spannen om steeds goed hoorbaar te blijven in de finale.

Maar beschouw dit eerder als een aardig en uniek curiosum. Voor de gangbaar authentieke uitvoeringen blijven Gardiner (Archiv 447.074-2), Brüggen (Philips 438.158-2), Heras-Casado (Harmonia Mundi HMM 90.2431/2) en Harnoncourt meer voor de hand liggende dirigenten.