CD Recensies

BIBER: REQUIEM IN f, MEUNIER

Biber: Requiem in f C.8:IA; Bernhard: ‘Herr unser, nun läßt du deinen Diener’, ‘Tribularer si nescirem’; Nicolai: Sonate a 6 in a; Fux: Sonate a 4 in g K. 347, ‘Omnis terra adoret K. 183. Vox luminis met het Freiburgs barokorkest o.l.v. Lionel Meunier. Alpha ALPHA 665 (71’57”). 2020 
 
Het Requiem in f van Heinrich Ignaz Franz von Biber (1644 - 1704) uit 1692 kan worden beschouwd als een der belangrijkste werken in zijn soort uit de zeventiende eeuw omdat het zo bijzonder is door zijn aard en zijn aan een donkere karakter bijdragende orkestrale bezetting met twee violen, drie altviolen, basso continuo en drie trombones colla parte met het koor. Het levendige taalgebruik in het Requiem bood de componist tal van mogelijkheden tot een heel beeldende compositie met grote uitdrukkingskracht. De levendige intensiteit waarmee lijden, rouw en verdriet zijn uitgedrukt, is heel bijzonder. 
Lang werd dit Requiem als vermist beschouwd totdat het in enigszins gehavende vorm werd teruggevonden kon worden gereconstrueerd. Het werk is binnen het bereik van een goed amateurkoor, maar wanneer de professionals van Vox luminus zich erover ontfermen krijgt het werk een bijzondere glans.
Het is goed te bedenken dat dit werk ontstond toen Centraal Europa bijkwam van de Dertigjarige Oorlog en werd geteisterd door uitbraken van de pest en allerlei vervolgingen wegens hekserij en ketterij. Bibers werkgever. Aartsbisschop Max Gandolf von Künburg alleen liet 133 volwassenen en kinderen executeren en er werden duizenden Protestanten geforceerd om te vluchten. Het is wel eens goed om zich te realiseren onder wat voor maatschappelijke omstandigheden muziek ontstond.
Er zijn 7 eerdere opnamen van dit Requiem, waaronder een heel mooie van Paul McCreesh (DG 480.3009), maar die is alleen verkrijgbaar in een album met 4 cd’s. Andere mogelijke kanshebbers zijn Van Nevel (Ricercar RIC 081063) en Gustav Leonhardt (RCA 5472-77277-2) en Philip Pickett (Oiseau Lyre 436.460-2). Jos van Veldhoven maakte er met de Nederlandse Bachvereniging een dvd van (Stichting Jheronimus Bosch 500 BR 74601), in het kader van het Bosch Requiem 2014.
Maar ook deze nieuwe verdient een plaats bij het eerste échelon en is dus erg welkom. Ook hier is de Mis omgeven door andere passende werken van tijdgenoten.