Barry: The importance of being Earnest. Barbara Hannigan (s., Cecily Cardew), Katalin Karolyi (ms. Gwendolen Fairfax), Hilary Summers (a, Miss Prism), Peter Tantsis (t., Jack Worthing), Alan Ewing (bs., Lady Bracknell) e.a. met de Birmingham Contemporary Music Group o.l.v. Thomas Adès. NMC D 197 (79’49”). 2012

 

De ‘triviale komedie voor serieuze mensen’ van Oscar Wilde werd voor het eerst  in 1895 opgevoerd in Londen. De farce gaat over denkbeeldige personen die trachten te ontkomen aan de hinderlijke sociale verplichtingen uit de Victoriaanse tijd.

Veronderstel U wilt een opera schrijven met dit stuk als onderwerp. Wat doe je dan - afgezien van de uiterst precieze en heldere tekst - met de rolbezetting in de opera? Het jonge liefdespaar is heel geschikt voor sopraan en tenor en de  geduchte Lady Bracknell lijkt ideaal voor een oudere, kelige alt uit de oude school.

Niet zo bij de Ierse componist Gerald Barry (1952) die deze rol toevertrouwd aan de laagst denkbare basso profundo met surrealistisch, hilarisch effect. Dat is onverwacht, maar effectief en verhoogt de wreedheid en de absurditeit van haar rol. Haar uitspraken over roken, haar handtas en haar Germanofilie worden er nog serieuzer door. De hele opera beweegt zich tussen de polen van volkomen serieus en totaal belachelijk.

Het werk beging met een atonale versie van ‘Auld lang syne’, verpulvert daarna het ritmische schema van de finale uit Beethovens Symfonie nr. 9 en slingert zich vervolgens wild en energiek een weg door de komedie. Een hoogtepunt is de scène tussen Gwendolen en Cecily wanneer de slagwerkers goed in de tijd gesynchroniseerd een aantal porseleinen borden kapotslaan.

Maar dit is geen absurdisme om eigen wil, doch deel van Barry’s zoektocht naar een pakkende muzikale expressie.

Dit zou alles weinig betekenis hebben wanneer de uitvoering geen hoog niveau zou hebben. Maar geen nood: de Birmingham Contemporary Music Group legt een prachtig fundament waarop alle vertolkers niet alleen foutloos precies, maar ook met veel behendigheid en een onuitputtelijke energie de manische gebeurtenissen op het toneel invullen. 

Barbara Hannigan als Cecily en Katalin Karolyi als Gwendolen zingen met zelfloos enthousiasme en Hilary Summers is een sinistere Miss Prism. Ook Peter Tantsis als Jack Worthing heeft iets duisters. En wat voor genoegen zal de slagwerker hebben geleefd als hij tekeergaat met het met veel panache kapotgooien van borden.