Benoniel: Strijkkwartet; Black tower variations op. 2; Nonet Boanerges op. 11; Invoking sonic stone op. 12. Virpi Räisänen (ms) en Steven van Gils (t) met het Ensemble Insomnio o.l.v. Ulrich Pöhl. Donemus Encora CD 027 (2 cd’s, 1u., 59’’19”). 2020 

 

De Amerikaanse componist van Franse afkomst Bernard Benoniel werd in 1943 geboren, studeerde piano en trompet in Detroit en compositie aan de universiteit van Michigan en de New Yorkse Juilliard School en daarna privé nog bij Stefan Wolpe. In 1977 verhuisde hij naar Europa en vestigde hij zich aan een van de Amsterdamse grachten. In 2001 werd hij Nederlands staatsburger en in 2017 overleed hij.

Maar hij had ook grote aandacht voor filmmuziek en was directeur van de Cinématèque française die het prachtige boek ‘Hitchcock compleet’ uitgaf. Als componist nam hij een uitzonderlijke plaats is net zijn avontuurlijke en vaak uitdagende muziek voor soms nogal vreemde bezettingen, zoals voor kerkorgel, piano en altviool of een dubbel bezet orkest zonder eerste en tweede violen en houtblazers met 2 hoorns maar dan wel dubbele celli, bassen en koper.

Zo is Invoking sonic stone uit 2006 is een werk inderdaad voor o.m. mezzosopraan, tenor, kerkorgel, versterkte piano, altviool, tien pauken en divers ander slagwerk met aan de basis de negende eeuwse hymne Veni Creator Spiritus. Mooi passend bij het spirituele en filosofische karakter van al zijn composities.

Ook in de Black Tower variaties zingt mezzo Räisänen, maar nu met fluit, althobo, basklarinet, fagot, hoorn, 2 trompetten, trombone, viool, altviool, cello en contrabas. De gezongen teksten zijn van Rabanus Maurus, Osip Mandelstam en William Keats.

Nonet Boanerges (de bijnaam die eenpaar discipelen aan Jezus gaven in Marcus 3/17) is dan weer voor elektrische gitaar, piano, 2 hoorns, 2 trompetten, trombone, bastrombone en contrabastrombone. Gelukkig wist Bonaniel precies wat hij dist, want hij was een uitstekende orkestrator. Hij maakte het er alleen voor zijn vertolkers niet makkelijker op.

Het sinds een jaar of twintig in Utrecht gevestigde ensemble Insomnio, waarin o.a. Irvin Arditti, Ralph van Raat, Christoph Prégardien. Peter Eötvös en Heiner Goebels spelen, deinst niet terug voor dit uitzonderlijke programma en maakt er iets goeds en waardevols van. Een vervolg is beloofd.