Bach, J.S.: Die Kunst der Fuga BWV. 10180. Les inAttendus. Harmonia Mundi HMM 90.5313 (73’24”). 2019

 

In 2018 meldde het ensemble Les inAttendus zich voor het eerst op cd met het programma ‘Poetical humors: Transcriptions of works by Elizabethan composers’ met werken van Hume, Dowland, Gibbons, East, Tidrow, Bull en Hersant (Harmonia Mundi HMM 90.2610), nu keert het terug met Bachs voor velerlei bewerking vatbare opus magnum, Die Kunst der Fuge in een eigen instrumentatie met Vincent Lehermet (acc), Marianne Muller (vdg) en Alice Piérot (barokviool).

Bach heeft de accordeon nooit gekend, voor dat instrument kon Cyrill Demian pas in 1829 in Wenen een patent krijgen. Maar of hij het had gebruikt als hij er wel de beschikking over had gehad? Onmogelijk is het niet.

Het was Teodoro Anzelotti die de aanzet gaf om barokmuziek op accordeon uit te toeren. Het instrument heeft zekere voordelen voor Bachs muziek; het heeft een vrij donkere, nogal aardgebonden toon die aan het orgel herinnert, maar vlotter kan moduleren en het geluidsvolume gedifferentieerder kan veranderen.

De drie leden van ‘De onverwachten’ benutten het potentiaal van de hun geboden mogelijkheden ten volle. De donkere toon van het accordeon vindt zijn evenknie in de eveneens vrij donker klinkende viola da gamba en de barokviool, die minder agressief en geheimzinniger klinkt dan zijn moderne broer, opent de klank  richting helderheid en visionair.

In hun samenspel klinkt het trio als één instrument, wendbaar, sappig, verleidelijk met een bijzonder coloriet. Het is wel opvallend dat een trio zich aan deze twee- en vierstemmige muziek waagt (alleen nr. 13 is driestemmig), maar dat is het heel goed gelukt om het speciale karakter van de Kunst der Fuge in al zijn schoonheid en intensiteit aan het licht te brengen.