Bach, J.S.: Bach 21. Fantasie in c BWV. 906; Partita nr. 2 in c BWV. 826; Franse suite nr. 6 in Es BWV. 817; Engelse suite nr. 6 in d BWV. 811. Elizaveta Blumina. MDG MDG 904.2232-6 (71’39”). 2021

 

Op haar cd’s heeft de Russische pianiste Elizaveta Blumina zich vooral ingezet voor componisten die in de verdrukking raakten, zoals Weinberg, Frid en Silvestrov, maar ook voor Hovhannes, Scriabin, Prokofiev, Kancheli, Kapoestin en zelfs Say. Interessant is dat zij synesthiaste is, iemand die muziek in verschillende kleuren ziet.

In haar programmatoelichting, Just look….simply Bach, legt ze nader uit hoe ze een muziekstuk ziet als een doos met verschillende stukken waterverfpasta waarmee ze aan de slag kan gaan. Ze vraagt zich af: ‘Heeft U ooit een gedachte geschonken aan het begrip ‘toonkleur’? Of ‘kleurtoon’? Ik ben gefascineerd door de gedachte om op een doek muziek waarin ik zeer ben geïnteresseerd in kleuren weer te geven. Hoe dat werkt? Hier een voorbeeld: ik zie E als geel (voor Scriabin was E geel, zijn E was wit).

Toen ik Bachs Franse suite nr. 6 in Es instudeerde, schilderde ik onbewust in overheersend gele tinten en deze Suite is inderdaad vol zon, vol licht; soms voel ik me haast verblind door de briljante loopjes. Maar het zijn niet de afzonderlijke noten en de toonaarden zelf die het speciale karakter bepalen: c-klein - weten we sinds het begin van Beethovens Symfonie nr. 5 - staat voor tragisch, noodlottig en staat niettemin voor synesthiasten voor onschuldig wit. Maar Bachs Fantasie in c BWV. 906 is het tegendeel het geval. Een virtuoos vertoon als vuurwerk in Napolitaanse stijl’.

Dergelijke overwegingen spelen een grote rol in haar voordracht, die vaak iets van de dans heeft en aan de luchtige kant is. Een mooi voorbeeld is hoe de ‘Sarabande’ uit de Partita nr. 2 extra kleur op de wangen krijgt ende dansen uit de Franse Suite iets pointillistisch krijgen. In de ‘Courante’ uit de Engelse Suite nr. 6 dansen haar vingers door de muziek. Ze wekt zo steeds een blije, vrolijke stemming met haar persoonlijke Bachopvatting. Ze speelt op de mooiklinkende ‘Manfred Bürki’ Steinway uit 1901.