Beethoven: Symfonieën nr. 1 in C op. 21, 2 in D op. 36 en 3 in Es op. 55 ‘Eroica’, 4 in Bes op. 60, 5 in c op. 67. Le concert des nations o.l.v. Jordi Savall. Alia Vox AVSA 9937 (3 cd’s, 2u., 49’48“). 2019

 

Beethoven: Symfonieën nr. 6 in F op. 68 ‘Pastorale’, 7 in A op. 92 8 in F op. 93 en 9 in d op. 125. Sara Gouzy (s), Salome Fischer (a), Minglie Lei (t) en Manuel Walser (b) met La capella nacional de Catalunya en Le concert des nations o.l.v. Jordi Savall. Alia Vox AVSA 9946 (3 cd’s, 2u., 47’15”). 2021

 

Een cyclus met alle negen symfonieën van Beethoven uit onverwachte hoek. In 1994 had Savall daar al een voorproefje van gegeven met een opname van Symfonie nr. 3 en de Ouverture Coriolan (Auvidis ES 8557).

Hij treedt hiermee buiten het bereik van zijn normale barokrepertoire en drie dingen vallen meteen op: de tempokeus (aan de snelle kant), het penetrante geluid van de ‘oude instrumenten’ en het feit dat Savall de herhalingen in acht neemt.

Nog iets wat opvalt zijn de pauken. Daarop wordt gespeeld met harde stokken, wat de klank, ook die van de zachtste noten, heel helder maakt en wat zelfs aan de zachtste passages veel ritmische energie verleent. De koperblazers klinken ook fermer dan gewoonlijk en zorgen voor dramatische climaxen.

Maar het gaat niet om snelheid en opwinding alleen. De muziek klinkt ook alsof deze diep wordt aangevoeld in een poging om in de schoenen te treden van de uitvoerenden uit Beethovens tijd. Het leidt tot een triomf die niet genoeg te prijzen valt. Het gebruik van maximaal zestig orkestmusici bevordert ook de helderheid. Mij bevallen deze ‘authentieke’ uitvoeringen nog weer beter dan die van Hogwood (Oiseau Lyre 425.696-2), Goodman (Nimbus NI 5144/8), Norrington (SWR 19525 CD) en Gardiner (Archiv 439.900-2). Tot voor kort had ik deze overtreffende trap voor onmogelijk gehouden.