Bach, J.S.: Goldbergvariaties BWV. 988 (bew). Fanny Vicens (acc). Paraty 1421.110 (79’56”). 2020

 

Het is niet voor het eerst dat Bachs Goldbergvariaties op accordeon zijn opgenomen. Onder anderen ging Wolfgang Dimetrik (Amphion AMPH 20126) Fanny Vicens in 2001 voor. De muziek van Bach is steeds meer ook een jachtgebied geworden voor niet-klavecinisten en niet-pianisten, zoals gitaristen, harpisten en accordeonisten. Laatstgenoemden moeten vaak wel een aangepast instrument gebruiken. Maar de vitale vraag is: heeft het zin, lukt het om Bachs muziek heelhuids op de nieuwe wijze over te dragen?

Inderdaad: dat lukt wanneer de vertolker zorgvuldig te werk gaat. Het kan zelfs van voordeel zijn, want in tegenstelling tot klavecimbel en piano kan een accordeon net als een orgel tonen onbeperkte lang aanhouden en zo richting geven aan passages die anders makkelijk kunnen desintegreren. Ook kan een accordeon voor een zekere mate aan intimiteit zorgen en het contrapunt open leggen. Dat is met name van nut in de variaties nr. 14 en 25. Ook het filigreewerk heeft hier baat bij. Puristen zullen zo’n vertaling verafschuwen, maar de gemiddelde muziekliefhebber kan er plezier aan beleven, zeker wanneer hij een klavecimbelopname van bijvoorbeeld Andreas Staier (Harmonia Mundi HMC 90.2058) of Richard Egarr (Harmonia Mundi HMU 90.7425/6) achter de hand heeft. De ‘vertaling’ van Fanny Vicens op een stereofonisch toetsenbord mag als heel geslaagd gelden.