Bach: Luitsuite in a BWV 995; Partita in E BWV 1006a; Sonate in g BWV 1001. Paul O”Dette. Harmonia Mundi HMU 90.7438 (67’44). 2006
Een lofwaardig initiatief om de complete luitmuziek van Bach eindelijk weer eens vast te laten leggen door een bedreven luitenist. Vroeger gebeurde dat in hapklare brokjes wel door lieden als Julian Bream (RCA), Keith Hill (Hänssler) en Stephen Stubbs (Atma) maar meestal waren het gitaristen als Segovia, Söllscher, Williams, Yepes, Schmidt die zich over deze muziek ontfermden.. Soms ook kwamen we hier het klavecimbel of het luit-klavecimbel of andere tokkelinstrumenten tegen.
In de loop der eeuwen veranderde het aantal snaren van 8 in de veertiende eeuw tot wel meer dan twintig in de achttiende, maar kenmerkend voor het instrument was altijd de tweestemmigheid. Dat leidt tot beperkingen bij voor luit geschreven uitvoeringen op de standaard 6-snarige gitaar, in feite een baritoninstrument. Uitkomst kunnen meersnarige instrumenten bieden: 10 bij Söllscher en 11 bij Schmidt bijvoorbeeld om de baskant te bekrachtigen.
Maar een echte luit, zoals de Schellekopie van Rutherford waarop de Amerikaanse luitenist O’Dette speelt, blijft natuurlijk het ideale uitgangspunt. De drie werken op deze cd vormen een fraai begin en de liefhebber wacht nog meer moois in de gedaante van meer suites, een paar Fantasieën en fuga’s BWV 907 en 928, Preludium, fuga en allegro in Es BWV 998, Preludium en fantasie in c BWV 922/1122 en de Prelude in c BWV 999.
Na te hebben gestipuleerd hoe lastig het is deze muziek op de dertien (deels 15) dubbelnarige luit uit Bachs dagen uit te voeren, gaat O’Dette aan de slag om te laten horen hoe uitzonderlijk fraai deze muziek van vorm en stijl is. Hij vult die vormen met warme, genuanceerde klanken en verleent de dansvormen (zoals we die uit de soloviool sonates/partita’s en de cellosuites) kennen van het juiste karakter. Sommige dansen hadden hooguit wat meer bevlogenheid en fantasie verdragen.
De klank is dankzij de goed gekozen akoestische ambiance gelukkig direct en intiem gehouden. Dat men vaak aan het luitregister van een klavecimbel wordt herinnerd, is geen toeval. Concurrentie op dit niveau is er momenteel nauwelijks.