Busoni: Fantasia contrappuntitica; Liszt/Busoni: Fantasie en fuga over het koraal ‘Ad nos, ad salutarem undam’; Mozart/Busoni: ‘Andantino’ uit Pianoconcert nr. 9 in Es KV 271. Hamish Milne. Hyperion CDA 67677 (71’27”). 2007
De zevende regel van Busoni’s regels voor de praktijk van het pianospel luidt: “Bach vormt de basis van het pianospel en Liszt de top. Dit tweetal maakt Beethoven mogelijk”. Zijn grote oeuvre van eigen pianowerken en transcripties van werk van anderen weerspiegelt die ietwat verwarrende kijk op de relaties van het pianospel van vroeger en die uit zijn tijd en verbindt Bach met Liszt: de grootsten op het gebied van pianotranscripties en zo ook zijn belangrijkste eigen invloeden.
Als pianocomponist werd Busoni het bekendst om zijn Bachtranscripties; in sommige eigen werken verwerkte hij ook dergelijke transcripties. In het belangrijkste stuk op deze cd, de Fantasia contrapuntistica uit 1910, is bijvoorbeeld het onvoltooide deel uit Bachs Die Kunst der Fuga verwerkt tot een grootse, geweldig virtuoze mengeling van contrapuntische technieken uit de barok en de hoogromantiek. De moeilijkheidsgraad is legendarisch en de complexiteit plus de vereiste virtuositeit houden menige pianist af van dit werk.
Milne speelt het op een manier die uitstekend aan al deze voorwaarden voldoet en toont bovendien een goede greep op de ingewikkelde structuur. De welsprekendheid waarmee hij dit doet geeft blijk van zijn grote (zelf)vertrouwen.
Anderen gingen hem daarin trouwens voor: Ogdon (Continuüm CCD 1006) O’Riley (Centaur CRC 2036) en Grante (Music & Arts CD 1186), typisch genoeg alle onbekendere labels. Milne levert hier los daarvan een prestatie die respect afdwingt en die bovendien prachtig klinkt. Op die manier komt ook meteen goed uit hoe helder de pianist zijn spel houdt.
De Fantasie van Liszt, oorspronkelijk een uitgebreid orgelwerk, overstijgt hier in zekere zin het origineel. Hoogtepunt is het Adagio middenin als extatisch rustpunt. Een knappe prestatie. En dan als sandwich tussen beide formidable werken in dat Andantino uit Mozarts bekoorlijke Jeunehomme concert, hier verrassend ingekleurd door Busoni’s (en Milne’s) persoonlijkheid.
Missie geslaagd en een resultaat waarnaar pianisten bewonderend zullen luisteren.