Bach, J.S.: Deutsche Orgelmesse BWV 552 ½, 669, 670, 671, 675, 676, 677, 678,, 680, 682, 684,, 688, 688. Vharles de Wolff. Prestare ZWF 3331541 (68’54”). 1969
Op koralen gebaseerde werken vormen het grootste bestanddeel van Bachs orgelcomposities. Deze waren in het algemeen bestemd voor het Luthers liturgisch gebruik, waarbij een koraalvoorspel de unisono en onbegeleide koraalzang van de kerkgemeente voorstelde.
De zogenaamde Deutsche Orgelmesse, ook wel Grote Orgelmis genaamde compositie vinden we terug in de Clavierübung deel III die Bach in 1739 voor eigen rekening publiceerde. De grote reeks van achttien koraalbewerkingen wordt in dit geval begonnen met een Preludium en afgesloten met de bijbehorende fuga.
Belangrijk is verder dat Bach de betreffende koraalmelodieën steeds voor twee orgels schreef, eenmaal voor een groot meermanualig orgel, een tweede voor een pedaalloos éénmanualig orgel. Bovendien voegde hij nog vier Duetten toe.
Daarmee beginnen de diverse uitvoeringsmogelijkheden. Het lijkt wel duidelijk dat deel III van de Clavierübung nooit was bedoeld voor een volledige uitvoering in één ruk door één organist, dus moeten er keuzes worden gemaakt. Het is – zeker in de opnamewereld - mogelijk om voor echte volledigheid te kiezen en de corresponderende koralen ook door een koor te laten zingen, zoals bijvoorbeeld in opnamen van Suzuki (BIS) en Albrecht (Oehms) gebeurde en waardoor het werk dubbel zo lang wordt, maar het is even goed mogelijk om alleen het grote orgel te laten spreken, zoals hier gebeurt en al eerder in de praktijk werd gebracht door organisten als Alain (Erato), Koopman (Novalis), Bowyer (Nimbus) en Herrick (Hyperion).
Charles de Wolff, met een duidelijke, goed verdedigbare opvatting, toont een grootse, brede kijk op het werk en vond in het mooie Schnitger orgel uit de Grote Kerk in Zwolle het ideale instrument om zijn monumentale visie met autoriteit en veel stijlbesef te realiseren. Zijn registraties zijn terecht eerder zinvol en gevoelig dan spectaculair. Het boekje bij deze cd geeft in kort bestek veel nuttige informatie, ook over de orgeldispositie. Opnametechnicus Luc Ludolph was destijds een expert op orgelgebied die zorgde voor een optimale vastlegging. Fijn dat dit waardevolle document bewaard bleef en nu weer toegankelijk is.