Beethoven: Egmont op. 84; Wellington’s Sieg op. 91. Wim T. Schippers (spr.), Cora Burggraaf (ms) met het Nederlands Symfonie orkest (Orkest van het Oosten) o.l.v. Jan Willem de Vriend. Challenge CC 72198 (64’13”). 2007
Beethoven: Egmont op. 84. Klaus-Jürgen Wüssow (spr), Pilar Lorengar (s) met het Weens filharmonisch orkest o.l.v. George Szell. Decca 448.593-2 (48’). 1969
Aan het begin van de over het algemeen warm welkom geheten uitvoering van alle orkestwerken van Beethoven waarin het orkest uit Enschede zich van zijn beste kant op hoog niveau toont, stond de opname van de complete Egmont en van het gelegenheidsstuk Wellington’s Sieg.
Beide krijgen van De Vriend de langzamerhand vertrouwde energieke, levendige vertolking waarin hooguit wij details en fijnere nuancen verloren gaan. Als eenvoudige demonstratie van waar de samenwerking van een pietje precies met een wereldberoemd orkest toe kan leiden, is dat die oude opname van Szell uit de akoestisch letter van huis uit beter geschikte Musikverein in Wenen.
Op het moment van de executie van graaf Egmont, kon deze dirigent een compleet drama maken, niet vanuit de muziek, maar vanuit de stilte. Die opname was gedurende jaren de gouden standaard en heeft eigenlijk niets aan glans verloren. Daar komt bij dat een Wüssow in zijn eigen moerstaal en met rijke toneelervaring beter past in de sprekersrol dan Wim T. Schippers en dat sopranen als Lorengar en Janowitz als Klärchen wat lichter en helderder klinken dan mezzo Burggraaf. Maar los van dergelijke vergelijkingen maakt de Challenge uitgave in alle opzichten een heel goede indruk.
Vroegere alternatieven staan wat de complete Egmont betreft ter beschikking van Herbert von Karajan (met Erich Schellow en Gundula Janowitz, DG 419.624-2), Kurt Masur (met Will Quadflieg en Sylvia McNair, Teldec 9031-77313-2), Maurice Abravanel (met Walther Reyer en Netania Davrath, Vanguard 880857-2, 2 cd’s), Alexander Rahbari (met Dirk Schortemeier en Miriam Gauci, Discover DICD 920114), James Judd (met Claus Obalsi en Madeleine Pierard op Naxos 8.557264) en Bertrand de Billy (met Tobias Moretti en Maria Bengtson op Oehms OC 767).
Voor Wellington’s Sieg beschikken we ook al jaren over prachtige uitvoeringen met wapengedruis van Dorati (Mercury 434.360-2) en Kunzel (Telarc CD 80079). Jammer hooguit dat de Decca cd geen aanvulling heeft. Vergelijken kan verder nooit kwaad. De indruk kan bedrieglijk zijn, maar het lijkt of Szell de opnamebalans bepaalde met het orkest en niet zozeer met de assistentie van een ‘balance engineer’.