CD Recensies

BACH, J.S.: VIOOLCONCERTEN NR. 1 EN 2; VIOOL-HOBOCONCERT; VIOOLSONATES, JANSEN

Bach, J.S.: Vioolconcerten nr. 1 in a BWV 1041 en 2 in E BWV 1042; Concert voor viool, hobo en orkest in d BWV 1060R; Vioolsonates nr. 3 in E BWV 1016 en 4 in c BWV 1017. Met Ramón Ortega Quero (h), Boris Brovtsyn (v), Nimrod Guez (va), Maarten Jansen (vc), Rick Stotijn (cb) en Jan Jansen (kl). Decca 478.6188 (76’29” + bonus cd single). 2013

Objectief beschouwd, zoals hier liefst gebeurt, is deze cd een wat men in het Engels noemt een typisch curate’s egg en wat we hier omschrijven als een dilemma.

Voor  de vele fans van Janine Jansen is het een hebbeding zonder meer, voor de beperkte eigen Nederlandse markt in iets mindere mate ook. Maar internationaal bezien en afgezet tegen de tientallen andere en vaak betere uitgaven ook? De echte angel zit hem in beide vioolsonates, door vader Jansen heel fraai geïnterpreteerd, maar helaas letterlijk en figuurlijk bleekjes want ongelijkwaardig bescheiden en teveel op de achtergrond begeleid. Daardoor heeft ongeveer een half uur op deze uitgave veel aan waarde verloren.

De opzet van de beide Vioolconcerten en het Viool/hoboconcert is teveel een hybride: de superklein gehouden begeleiding ademt de geest van de historiserende uitvoeringspraktijk, het gebruik van ‘gewoon’ traditionele instrumenten. De ongetwijfeld heel goede bedoelingen ploffen als het ware tussen twee stoelen. Niets tegen de soliste die als steeds prachtig en gemotiveerd speelt, maar wel tegen de gekozen entourage. Het is afgezien van het al dan niet gebruiken van darmsnaren en een barok strijkstok ook een kwestie van Harnoncourts ‘sprekende muziektaal’ met aangepaste agogiek, accenten, versieringen en dergelijke. Het bonus cd’tje is trouwens gewijd aan de Triosonate BWV 1039.

Wie dieper in de materie graaft, zal ongetwijfeld willen vergelijken. Interessant is dan bijvoorbeeld Mullova, die de Vioolconcerten eerst ‘gewoon’ vastlegde - waarbij ook blijkt dat Ramón Ortega Quero, hoe mooi hij de hobopartij in het dubbelconcert ook voordraagt, niet het rijker genuanceerde niveau van François Leleux haalt - (Philips 475.745-2) en daarna met nieuw gewonnen inzichten richting historiserend (Onyx ONYX 4114). Voor strikt authentiek komt men liefst bij Podger terecht met successievelijk drie uitgaven (Harmonia Mundi HMX 290.7155, Channel Classics CCS SA 30910 en Channel Classics CCS SA 34113). 

En voor gangbaar traditioneel bijvoorbeeld bij Hahn (DG 474.199-2), Hope (Warner 2564-62545-2) of Suwanai (Philips 475.6934).

Luister wat de vioolsonates aangaat vooral naar Podger, Manson en Pinnock (Channel Classics CCS 14798) want daar gaat een aanzienlijk passender Bachwereld open.