CD Recensies

BIRTWISTLE: MOTH REQUIEM, THE E.A.

Birtwistle: ‘The ring dance of the Nazarene’; ‘The last supper, 3 Latijnse motetten’; ‘Carmen paschale’; ‘Lullaby, 2006’; ‘On the sheer threshold of the night’; ‘The moth requiem’. Emma Tring (s), Margaret Cameron (a), Stephen Jeffes (t) Roderick Williams (b), Charles Gibbs (bs), Chris Brannick (slgw), Philippa Davies (fl), Lucy Wakeford, Helen Tunstall en Hugh Webb (hrp) met de BBC Singers en het Nash ensemble o.l.v. Nicholas Kok. Signum SIGCD 368 (73’59”). 2013

 

Een aantal bevoorrechten zal zich nog herinneren hoe Reinbert de Leeuw in oktober 2012 de première dirigeerde van Birtwistle’s bijzondere Moth Requiem – een gezamenlijk opdrachtwerk van het 75 jaar bestaande Nederlands Kamerkoor, het Deens Nationaal Vocaal Ensemble en BBC Radio 3. Het is een twintig minuten durend werk voor de ongewone bezetting van twaalf vrouwenstemmen, altfluit en drie harpen op gedicht van Robin Blaser die ook het libretto schreef voor Birtwistle’s opera The last supper. Als voornaamste inspiratiebron dient in het requiem het vreemde nachtelijke geluid van een geagiteerde mot die gevangen bleek te zitten tussen de snaren en de klep van een piano. Het koor zingt de wetensschappelijke namen van een dozijn in Engeland voorkomende motsoorten. Maar in wezen is dit werk een overpeinzing over de vergankelijkheid en de verliezen die men in de loop van het leven moet incasseren. 

Van de overige werken zijn er twee nauw gelieerd aan de opera The last supper uit 1999 die uiteraard het Laatste avondmaal en de gevolgen tot onderwerp heeft. The ring dance of the Nazarene (2003) is gebaseerd op een dans van Jezus voor zijn discipelen, beschreven in een van de apocriefe evangeliën. Hier komen een bariton en koor aan te pas terwijl de begeleiding in handen is van een darbuka, een Iraanse trom.

On the sheer threshold of the night is een vroeger stuk uit 1980 en ook het bijproduct van een opera, in dit geval van The mask of Orpheus op basis van een vroeg Christelijk gedicht van Boethius over de Orfeus mythe. 

Bij Carmen paschale gaat het om een nog vroeger werk uit 1965 waarin een Paasgedicht uit de bundel Helen Waddellls Medieval Latin Lyrics met een fluitist die een nachtegaal uitbeeldt. De korte Lullaby uit 2006 spreekt voor zichzelf.

Een waarschuwing vooraf: hoe duidelijk en deels bekend de diverse thema’s die aan de orde zijn gesteld ook voorkomen, Birtwistle schrijft daar geen licht verteerbare muziek bij. Maar het loont om zich daar nader in te verdiepen en een betere mogelijkheid daartoe is er eigenlijk niet met deze in de puntjes verzorgde uitgave bij de hand voor herhaald gebruik.