Brahms: Strijksextetten nr. 1 in Bes op. 18 en 2 in G op. 36. Raphael ensemble. Hyperion CDA 66276 (74’00”). 1988
Brahms: Strijksextetten nr. 1 in Bes op. 18 en 2 in G op. 36. Nash ensemble. Onyx ONYX 4019 (77’19”). 2006
Brahms’ twee strijksextetten, beide voor elk dubbele bezetting van violen, altviolen en celli behoren tot zijn beste werken. Het eerste, uit 1858, is qua contractie erg duidelijk, misschien zelfs voor de hand liggend, met een haast zelfgenoegzame contractie dat sterk contrasteert met de bedachtzame, contrapuntische introspectie van het tweede sextet dat zes jaar later in een volkomen privésfeer werd geschreven. Waarschijnlijk onder de indruk van een gestrande relatie met met een van zijn vriendinnen, Agathe von Siebold.
Beide werken hebben een gelijksoortig geconstrueerd eerste deel, maar in de finales is de sfeer heel verschillend. In het eerste sextet eindigt dat vrolijk en uitbundig, in het tweede met een turbulente uitwerking van een enkele gedachte die in goed vermomde vorm ook al in de eerdere delen voorkwam. Dat maakt het tweede sextet tot een van Brahms’ meest melancholieke composities.
Al in de lp periode ontbrak het niet aan goede opnamen ban dit tweetal werken. Dat gaat terug tot een tijdens het Prades festival 1952 gemaakte opname van Isaac Stern, Alexander Schneider, Milton Katims, Milton Thomas, Pablo Casals en Madeline Foley (CBS MPK 44851). Later kwamen daar het Amadeus kwartet met Cecil Aronowitz en William Pleeth (DG 479.0387), Isaac Stern, Cho-Liang Lin, Jaime Laredo, Michael Tree, Yo-Yo Ma en Sharon Robinson (Sony S2K 45820), L’Archibudelli (Sony SK 68252), het Alban Berg kwartet met leden van het Amadeus ensemble (EMI 754.216-2, 749.747-2), het Leipzigs kwartet met Hartmut Rohde en Michael Sanderling (MDG MDG 307-0969-2) bij als uitstekende pleitbezorgers.
Maar bij nadere selectie is het toch dit tweetal ensembles dat met neuslengten de voorkeur geniet. Met name het uit James Clark, Elizabeth Wexler, Sally Beamish, Roger Tapping, Andrea Hess en Rhydian Shaxson bestaande Raphael ensemble weet de onafhankelijke stemvoering goed naar voren te brengen in rijk klinkende, enthousiaste verklankingen. De heel goede opnamekwaliteit is daarbij van wezenlijk belang.
Ook de leden Marianne Thorsen, Malin Broman, Lawrence Power, Philio Dukes, Paul Watkins en Tim Hugh van het Nash ensemble maken een zeer overtuigende indruk. Hier zijn het met name de alten en celli die imponeren. Precisie en glans gaan mooi samen. Daarom is het jammer dat de herhalingen van de exposities ontbreken. Maar het scherzo van nr. 1 is zo mooi dat het voor dat gemis compenseert.