Pjotr Anderszewki: Fantasies. Mozart: Fantasie in c KV 457; Pianosonate nr. 14 in c KV 457; Schumann: Fantasie in C op. 17; Thema en variaties in Es WoO. 24 Geistervariationen. Warner 9029-588855 (79’14”). 2006, 2013, 2015, 2016

Spijtig genoeg behoort de Poolse pianist Piotr Anderszewski tot het gilde der musici die steeds minder te overtuigen zijn van het nut om af en toe in een opnamestudio te werken. Nieuwe opnamen van hem worden helaas schaarser en schaarser. Zijn prachtige vorige opname van Bachs Engelse suites nr. 1, 3 en 5 dateert uit 2014 (Warner 2564-219391) en het wachten op de resterende drie was tot nu tevergeefs. Ook het materiaal op deze cd werd gespreid op verschillende tijdstippen opgenomen in de Warschause Filharmoniezaal.

De pianist behandelt Mozarts Fantasie in c KV 475 als een substantiële inleiding tot de aan Therese von Trattner opgedragen Pianosonate KV 475 die in dezelfde toonaard staat. Hij vervult de Fantasie met een enigszins geheimzinnige sfeer en toont zorg voor de wisselende stemmingen. Hij maakt de overgang logisch en overdrijft de tragische complicaties van het c-klein geen moment. Een strikt opgevat allegro wordt gevolgd door een teer smeltend adagio en de finale klinkt robuust.

Maar verder is deze Mozart vooral efficiënt en wordt weinig ruimte voor emotionele gevoelens gelaten.

De grote Fantasie van Schumann behandelt hij niet zozeer als een liefdesbrief aan Clara, maar wel doordrongen van emotionele diepten binnen een haast klassiek aandoende terughoudendheid al schemert een gevoel van kwetsbaarheid door en is de aanpak dichterlijk. Zelfs de grote technische uitdagingen van de slotbladzijden van het marsgedeelte lijken bij hem ongecompliceerd, maar heel vitaal.

Van meer blijken van ontroering is sprake in Schumanns laatste, gekwelde pianowerk, de Geistervariationen die zijn gebaseerd op het koraalachtige thema dat hij al gebruikte in de Fantasiestücke op. 111 en het Vioolconcert op. post. Het werk werd geschreven in de periode dat Schumann zelfoord in de bevriezende Rijn overwoog.

Extra waardevol is deze uitgave door de toevoeging van een 36’21” durende bonus dvd met de titel Je m’appelle Varsovie die door Anderszewski en Julien Condemine is gemaakt en in levendige tinten een mooi beeld geeft van de stad, begeleid door muziek van Chopin, Szymanowski en Webern. 

Dit is een zo waardevol recital, dat slechts met schroom vergelijkingsmateriaal kan worden genoemd. Voor Mozarts Fantasie bijvoorbeeld Christian Zacharias (MDG MDG 340-0961-2) en voor de Fantasie en de sonate samen Maria João Pires (DG 431.760-2) en voor Schumanns Fantasie Sviatoslav Richter (EMI 575.233-2).