Helga Váradi: Bartók en Barok. Bartók: 22 deeltjes uit Mikrokosmos Sz. 107 BB. 106; Bach, J.S.: Wohltemperiertes Klavier: ‘Preludium en fuga’ in c BWV 847; Couperin, F.: Ged. uit Pièces de clavecin livre 3, ordre 18; Scarlatti, D.: Klavecimbelsonate in E. K. 162. Claves CD 1807 (56’34’).  2016

Bartóks zoon Peter wordt geciteerd. Samen met zijn vader bezocht hij in Boedapest de klaveciniste Eliszaeth Láng die waren geïntrigeerd door het instrument, vooral door de extra mogelijkheden van gekoppelde manualen. Later gaf Béla Bartók in het voorwoord bij Mikrokosmos aan dat tien deeltjes da eruit geschikt waren voor uitvoering op het klavecimbel. De Hongaarse klaveciniste, spelend op een Rückers instrument in Neuchâtel borduurt daarop voort en speelt niet alleen de eenvoudiger nummers 76-79, 92, 104b, maar ook de lastiger nr. 117, 118, 123, 145 om te laten horen wat de mogelijkheden zijn. In het programmaboekje wordt dat geïllustreerd met de afbeelding van een affiche van een recital dat Bartók gaf met werken van Scarlatti, Couperin en Rameau. 

We mogen niet vergeten dat Bartók jarenlang docent was aan de muziekacademie in Boedapest en dat hij zelf heel wat pedagogisch materiaal me vaak een folkloristische achtergrond bijdroeg, zoals de tussen 1926 en 1939 geschreven 137 stukken die in de zes boeken Mikrokosmos werden gebundeld.

Door de stukken van Bartók af te wisselen met korte fragmenten van barokcomponisten maakt dit aardige recital de indruk in de geest van de voor velerlei invloeden ontvankelijke Bartók te treden.

Helga Váradi die in Wenen en Bazel klavecimbel studeerde, weet in haar recital zowel het karakter en de expressie van de Bartók stukken als de stijlkenmerken van de barokcomposities goed over het voetlicht te brengen. Haar initiatief is heel origineel.

Wie de complete Mikrokosmos wil horen, kan nog steeds het beste terecht bij Zoltán Kocsis (Philips 462.381-2, 2 cd’s).