SCHÖNBERG ENSEMBLE JUBILEERT

 

Het zal me zelden of nooit zijn gebeurd dat de toch nog zo summier mogelijke inhoudbeschrijving van een cd cassette langer is dan de recensie daarover, die ongetwijfeld ook veel gedetailleerder zou kunnen. Waar gaat het om? Het in 1974 door een stel studenten van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag bestond dertig jaar en ter ere van dat heuglijke feit werd uit allerlei bronnen opgenomen materiaal bijeengebracht in een imposante ‘bak’ met 25 cd’s.

Ooit begonnen met Schönbergs Pierrot lunaire groeide het repertoire in allerlei richtingen uit. Te beginnen met moois uit begin twintigste eeuw (Mahler, Janáček, naamgever Schönberg en Webern) groeide het via Stravinsky en Milhaud uit tot een breed gamma aan moderneren sinds Messiaen en loopt op vaderlandse bodem door tot het heden met Van der Aa.

Onderaan de discografie worden de meeste eerder elders verschenen cd’s van het ensemble vermeld. Samen met het nieuwe materiaal vormen ze – zo nog verkrijgbaar – een prachtige dwarsdoorsnee door het twintigste eeuwse repertoire voor kleinere bezettingen. Om van te smullen voor bewonderaars en liefhebbers van dit segment uit de muziekgeschiedenis.

Het selecteren van al het moois per componist en genre zodat het zo logisch mogelijk de 25 plaatjes vulde, moet nog een hele klus zijn geweest. Dit specifieke repertoire vult bovendien een leemte die nooit zo treffend is te vullen door een symfonie orkest in kleine bezetting.

Om het even of het om laatromantische of expressionistische werken gaat of om de paar atonale: alles klinkt natuurlijk, vanzelfsprekend. De stukken uit de Latijnse wereld komen helder over, die uit de Duitstalige warmbloediger. Heel welkom is het repertoire van Russische (of ex-Sovjet) bodem. De totale speelduur heb ik niet uitgerekend, maar is natuurlijk aanzienlijk.

Onder de opnamen bevinden zich heel wat cd premières en wat het niveau van de vertolkingen over het algemeen betreft: van specialistische uitvoerenden als hier bijeen gebracht, vocaal zowel als instrumentaal en ‘orkestraal’ mag men verwachten dat een hoog niveau is gewaarborgd.

Het geheel gaat vergezeld van een nogal lijvig, 628 kleine pagina’s tellend boekwerk met uitstekende toelichtingen en alle gezongen teksten. Voor al dit moois putte men uit diverse bronnen. Vaak gaat het daarbij vooral om radio-opnamen van AVRO, KRO, NPS, TROS, VARA en VPRO die op locaties als Utrechts Vredenburg, het Concertgebouw, Paradiso, de Nijmeegse Vereniging, Felix Meritis, Beurs van Berlage, Concertzaal Tilburg, Muziekcentrum van de omroep, Waalse kerk, Theater Carré e/a. tot stand kwamen.

Vandaar dat de opnamekwaliteit nogal varieert, maar steeds heel acceptabel is.

Men kan het geheel natuurlijk in de cassette bewaren, maar het kan ook praktisch zijn om het meeste op componist (het gaat om 41 stuks) in de al bestaande collectie op te nemen en de verzamel cd’s apart of onder wat men het belangrijkste werk vindt. Deze uitgave is (wel)daad van groot belang.

 Discografie

Tenzij anders vermeld alles met het Schönberg ensemble in wisselende bezettingen o.l.v. Reinbert de Leeuw

CD 1. Schönberg: Kammersinfonie nr. 1; Lied der Waldtaube uit Gurrelieder; 3 Stücke für Kammerorchester; Pierrot lunaire; Der Wunsch des Liebhabers. Jard van Nes c.q. Barbara Sukowa met het Nederlands kamerkoor. 1980/6

CD 2. Webern: Complete vocale kamermuziek. Dorothy Dorow met het Nederlands kamerkoor. 1986

CD 3. Mahler: Lieder eines fahrenden Gesellen; Kinderotenlieder; Zemlinsky: Maeterlinck Gesänge; Szymanovski: Slopiewnie. John Bröcheler, Jard van Nes, Rosemary Hardy. 1991/7

CD 4. Janáček: Dagboek van een verdwenene; Liederen van Hradcány; Kinderrijmpjes. Christoph Homberger, Helena Rasker, Tannie Willemstijn, Myra Kroese, Ananda Goud, Robert Coupe, Nederlands kamerkoor. 1993, 1999

CD 5. Stravinsky: Mis, Cantate, Introitus, Abraham en Isaac. Asko ensemble, Nederlands kamerkoor, Rosemary Hardy, Ian Bostridge, Sanford Sylvan. 1996, 2005

CD 6. Milhaud: Les malheurs d’Orphée; La création du monde; Saudades de Brazil. 1990, 1996, 2004

CD 7. R.C. Seeger: Music for small orchestra; Piano study in mixed accents; 3 Songs; 2 Ricercare; Andante for strings; Rissolty Rossolty; C. Seeger: John Hardy; Grainger: Molly on the shore; Lisbon; Sea songs 1, 2; Let’s dance gay in green meadow; Free Music 1, 2; Sea songs 3; Passacaglia on ‘Green bushes’. Lucy Shelton, Marieke Schut, Ger de Zeeuw, John Snijders, Marijke van Kooten, Heleen Hulst, Karin Dolman en Hans Woudenberg o.l.v. Oliver Knussen. 1994/1996

CD 8. Messiaen: 3 Petites liturgies de la Présence divine; Boulez: Rituel. Asko ensemble, Cappella Amsterdam, Gerard Bouwhuis, Valérie Hartmann-Claverie. 2002

CD 9. Stockhausen: Gruppen für 3 Orchester. Asko ensemble, Amsterdam Sinfonietta, Nederlands Blazers Ensemble, Nieuw Ensemble, Slagwerkgroep Den Haag o.l.v. Oliver Knussen en Robert Spano. 1995

CD 10. Ligeti: Melodien; Vioolconcert; Aventures; Nouvelles aventures. Asko ensemble, Frank Peter Zimmermann, Sarah Leonard, Linda Hirst, Omar Ebrahim. 2000, 2002

CD 11. Henze: Elegie für junge LIebende (in het Engels). Lisa Saffer, Rosemary Hardy, Mary King, Christopher Gillett, Roderick Kennedy, David Wilson-Johnson, Adrian Brine o.l.v. Oliver Knussen. 2000

CD 12. Kagel: Aus Deutschland.  Nederlands kamerkoor en 19 solisten. 1997

CD 13. Yun: Kammerkonzert I; Pièce concertante; Distanzen; Quartett. 1993

CD 14. Kurtág: Messages of the late Miss R.V. Trusova; Grabstein für Stephan; What is the word.  9 solisten. 2006, 1996

CD 15. Dallapiccola: Canti di Prigionia; Maderna: Tre liriche Greche; Nono: Canciones a Guiomar; Berio: Corale; Francesconi: Inquieta limina. Rosemary Hardy, Dorothy Dorow, Marijke van Kooten, RIAS kamerkoor. 1986, 2004, 2006

CD 16. Oestvolskaja: Octet; Trio; Vioolsonate. Vera Beths, Harmen de Boer. 2003

CD 17. Goebaidoelina: Stimmen…verstummen; Now always snow. Asko ensemble, Amsterdam Sinfonietta, Nederlands Blazers Ensemble, Nieuw Ensemble, Nederlands kamerkoor, Leonid Vlasov. 1995, 1993

CD 18. Oboekhov: 4 Balmont songs; Raskatov: The last freedom; Tarnapolski: Foucault’s pendulum. Barbara Hannigan, Cappella Amsterdam. 2002, 2004

CD 19. Vivier: Rêves dún Marco Polo; Opéra fleuve en deux parties; (1) Copernicus, opéra rituel du mor,Marco Polo (2) Glaubst du an die Unsterblichkeit der Seele, (3) Prologue pour un Marco Polo, (4) Shirax, (5) Lonely child, (6) Zipangu, (7) Wo bist du, Licht?, (8) Glaubst du an die Unsterblichkeit der Seele. Met dvd documentaire van Cherry Duins. 19 Solisten. 2004

CD 20. L. Andriessen: De tijd. Asko ensemble, vrouwenkoor. 2005

CD 21. R. de Leeuw: Im wunderschönen Monat Mai, Dreimal sieben Lieder nach Schumann und Schubert. Barbara Sukowa. 2004

CD 22: Van Vlijmen: Inferno; Van de Putte: Es schweigt. Asko Ensemble, Nederlands kamerkoor, Ingrid Kappelle. 1995

CD 23. Adams: Chamber symphony; Scratchband; Ellington: The tattoed bride; Antheil: Ballet mécanique. The Houdini’s, John Adams. 2004, 1997, 1996

CD 24. Rihm: Triptychon; Abschiedsstücke; Erscheinung; 3 Stücke des Sängers. Rosemary Hardy, Marja Bon, Godelieve Schrama, Pauline Post. 2001, 1999, 2003, 2001, 1995

CD 25. Schönberger: Dovemansoren; Scriabin/De Vries: Vers la flamme/Eclips; Van der Aa: Attach; Janssen: Klotz. 7 Solisten, Micha Hamel. 2005, 1999, 2001, 2000

 

Eerder elders beschikbaar materiaal

Van der Aa: Attach; Above; Between trilogie. Donemus CV 119

L. Andriessen: De materie; De staat; De stijl; De tijd; Rosa. Claron McFadden, Barbara Borden, Yvonne Benschop, Ananda Goud, Gertrude Thoma, Asko ensemble. Nonesuch 7559-79251-2.

L. Andriessen: Trilogie van de laatste dag. Ferco Kol, Marcel Beekman, Robert Coupe, James Ottaway, David Barick, Asko ensemble. Donemus CVD 79. 1998

De Bondt: The broken ear. Donemus CV 70/71

Gorecki: . Kleines Requiem für eine Polka; Lerchenmusik. Philips 442.533-2. 1995

Goebaidoelina: Jetzt immer Schnee; Perception. Stella Kleindienst, Nederlands kamerkoor. Philips 442.531-2. 1994

Janáček: Vocale werken. Zie hierboven. Philips 442.534-2

Kagel: Trio; Black madrigal. Winter and Winter 910090-2.

Ligeti: Aventures, Nouvelles aventures; 8 Stukken uit ‘Musica ricercata’,The big fanfare from the South Sea; Balade en dans; Oud-Hongaarse balroom dansen. Sarah Leonhard, Linda Hirst, Omar Ebrahim, Max Bonnay, Peter Masseurs, het Asko ensemble. Teldec 8573-8862-2. 2004

Messiaen: Canyons aux étoiles. Marja Bon, Hans Dullaert, Willem Vos, Asko ensemble, Slagwerkgroep Den Haag. Auvidis MO 782142.

Oestvolskaja: Composities I, II en III. Philips 442.532-2. 1994

Reich: Tehillim; Movements. Slagwerkgroep Den Haag, Barbara Borden, Tanja Willemstijn, Yvonne Benschop, Ananada Goud. Nonesuch 7559-79451-2.    

Seeger, Crawford: diverse werken. Zie hierboven. DG 449.925

Vivier: Glaubst du an die Unsterblichkeit der Seele? Bezetting zie hierboven. Globe GLO 6903. 1995

The word of Ian Bostridge. Bijdrage. Decca 467.788-2