CD Verzamelprogramma's

PROHASKA, ANNA: PARADISE LOST

Anna Prohaska: Paradise lost. Ravel: ’Trois beaux oiseaux du paradis’ uit Trois chansons M. 69; Bernstein: Silhouette (Galilee); Messiaen: Bonjour toi, colombe verte; Fauré: ‘Paradis’ uit La chanson d’Eve op. 95; Debussy: Apparition; Lesur: Ce qu’Adam dit à Ève; Stravinsky: Pastorale; Wolf: ‘Die Spröde’ en ‘Die Bekehrte’ uit Goetheliederen; Brahms: Salamander op. 107; Reimann: Gib mir den Apfel; Britten: A poison tree; Pfitzner: Röschen biß den Apfel an; Ravel: ‘Air de feu’ uit L’enfant et les sortilèges; Rachmaninov: A-oo op. 38/6; Ives: Evening; Purcell: Sleep, Adam, and take thy rest Z. 195; Schubert: Auflösung D. 807, Abendstern D. 806; Schumann: ‘Jetzt sank des Abends gold’ner Schein’ uit Das Paradis und die Peri op. 50; ‘Warte, warte, wilder Schiffmann’ uit Liederkreis op. 24; Eisler: ‘Jeden Morgen, mein Brot zu verdienen’ en ‘Diese Stadt hat mich belehrt’ uit Elegieën; Mahler: ‘Das irdische Leben’ uit Des Knaben Wunderhorn; Crumb: Wind elegy; Anon, ‘I will give my love an apple. Met Julius Drake. Alpha ALPHA 581 (63’58”). 2019

Een uitgekiend cd programma met 25 liederen uit alle windtreken en vier eeuwen samen te stellen zoals de Oostenrijkse sopraan Anna Prohaska dat deed met haar begeleider Julius Drake vergt veel zorg en tijd, zeker omdat men zich concentreerde rond de Bijbelse mythe van Adam en Eva, het paradijs en de verbanning daaruit. Men baseerde zich daarbij op Milton’s zeventiende eeuwse meesterwerk, het epische gedicht Paradise lost. Heel direct bij Britten en Crumb.

Het leidde tot een bijzonder recital dat men waarschijnlijk in deze vorm nooit in de concertzaal zal tegenkomen en het aardige is, dat ook van bekende componisten als Fauré (wiens Paradis een hoogtepunt werd), Ravel, Schubert, Schumann, Brahms, Wolf en Britten niet de meest voor de hand liggende liederen werden gekozen, zoals blijkt uit beide liederen van Schubert, het Paradis fragment van Schumann waarin wordt gereflecteerd over de met rozen bedekte woestijn in Syrië en Bernstein die in Silhouette ook de woestijn bezoekt. In Fauré’s Paradis vraagt God aan Eva om de namen van alle bloemen en planten op te sommen en Purcell die teruggaat tot het boek Genesis.

Liederen met een thema dat de luisteraar ook kan aansporen om eens dieper na te denken over wat gebeurt de wereld, los van actuele crises. Met op de achtergrond steeds een schim van cliché van de vrouw die de zondeval veroorzaakte.  

Prohaska draagt het allemaal heel beeldend expressief voor en heeft geen problemen met de verschillende stijlen en talen, de luisteraar maakt ze het daardoor minder makkelijk. Daarom is het verstandig om telkens met een kort fragment tegelijk naar haar te luisteren. Tot slot: wat is Julius Drake een geweldige begeleider die herinneringen oproept aan zijn landgenoot Gerald Moore.