CD Verzamelprogramma's

PROHASKA, ANNA: PARADISE LOST

Anna Prohaska: Paradise lost. Ravel: ’Trois beaux oiseaux du paradis’, ‘’Arrière! Je réchauffe les bons’ uit L’enfant et les sortilèges; Bernstein: ’Silhouette’; Messiaen: ‘Bonjour toi, colombe verte’ uit Harawi; Fauré: ‘Paradis’ uit La chanson d’Efe op. 95; Debussy: ‘Apparition’; Daniel-Lesur: ‘’Ce qu’Adam dit à Eve’ uit Clair comme le jour; Stravinsky: “Pastorale’; Wolf: ‘Die Spröde’ en ’Die Bekehrte uit Goetheliederen; Brahms: ‘Salamander’ op. 107/2; Reimann: ‘’Gib mir den Apfel’ uit Kinderlieder; Britten: ‘A poison tree’; Pfitzner: ‘Röschen biss den Apfelman’ uit Alte Weisen op. 33; Rachmaninov: ‘A-oo’ op. 38/6; Ives: “Evening’; Purcell: ‘Sleep, Adam, sleep’ Z. 195; Schubert: ‘Auflösung D. 807, ‘Abendstern’ D. 806; Schumann: ‘Jetzt sank des Abends goldner Schein’ uit Das Paradies und die Peri op. 50, ‘’Warte, warte, wilder Schiffmann’ uit Liederkreis op. 24; Eisler: ‘Jeden Morgen, mein Brot zu verdienen’, ‘Diese Stadt hat mich belehrt’ uit Hollywooder Liederbuch; Mahler: ‘Das irdische Leben’ uit Des Knaben Wunderhorn; Crumb: ‘Wind elegy’ uit Early songs; Anon.: ‘I will give my love to an apple’. Met Julius Drake (piano). Alpha ALPHA 581 (63’47”). 2019
 
De verwezenlijking van dit project heeft de Oostenrijkse sopraan Anna Prohaska twee jaar gekost. Samen met haar Engelse partner Julius Drake zocht ze naar thema’s over Eva, het paradijs en de verbanning daaruit. Sommige liederen die daarbij uit de bus kwamen, waren voor de hand liggend, zoals Fauré’s ‘Paradis’ uit La chanson d’Efe waarin God aan Eva verschijnt en haar de vraag stelt om een dier en een bloem te noemen, of Purcells ’Sleep, Adam, sleep’ refererend aan het boek Genesis. 
Maar Anna Prohaska sloeg verrassende zijwegen in om het cliché aan te tonen dat het de vrouw was die de zonde in de wereld bracht en dat ze de status van vooral een verleidster kreeg, als iemand die de man op een dwaalspoor brengt, zoals in Brahms’ ‘Salamander’ en Wolfs ‘Die Bekehrte’ of Ravels ‘Air de feu’. 
In Das Paradies und die Peri roept Schumann het beeld op van de Syrische rozenvelden. Ook Bernstein neemt ons in ’Silhouette’ mee de woestijn in. Verder was John Miltons boek Paradise lost de inspiratiebron voor de liederen van Ives en Britten. Een anoniem stukje maakt het programma vol licht en schaduw en met tal van emoties, dat tevens een uitnodiging is om te gaan reizen, na te denken en goed rond te kijken vol. 
Begonnen wordt in het paradijs, maar dat verbrokkelt geleidelijk. Herinneringen uit het verleden, niet zelden melancholiek van aard, zijn vermengd met feiten uit de harde alledaagse werkelijkheid.
Mooi concept, heel fraai uitgevoerd.