CD Verzamelprogramma's

OPDAM, TOSCA: SOUNDSCAPES

Tosca Opdam: Soundscapes. Elgar: Vioolsonate in e op. 82; Price: ‘The deserted garden’; Mendelssohn: Vioolsonate in F op.  4; ‘Lied ohne Worte’ nr. 25 in G op. 62/1 (bew); de Raaff: Vioolsonate nr. 2 ‘North Atlantic light’; Castelnuovo Tededesco: ‘Sea murmurs’ uit Shakespeare songs op. 24 (bew). Met Alexander Ullman. Challenge CC 72893 (70’19”). 2021
 
Tosca Opdam is een violiste die liefst verhalen over landschappen – of zoals in dit geval een zeeschap – vertelt. Zo koos daarvoor het schilderij ‘North Atlantic light’ van de Nederlands-Amerikaanse schilder Willem de Kooning en gaf Robin de Raaff (1968) opdracht om daar voor haar muziek bij te schrijven. Ze gaf de wereldpremière in Carnegie Hall en naast een versie met pianobegeleiding is er ook een georkestreerde versie die ze in het seizoen 2018/9 uitvoerde met het Nederlands filharmonisch orkest o.l.v. Marc Albrecht.
Zelf zei de schilder over zijn werk: ‘North Atlantic Light could be read as a seascape. This way of seeing is reinforced with the 'silhouette' of a small blue 'sailboat' and its mirror image on water.’
In de Vioolsonate van Elgar, een licht ongrijpbaar werk, gaat het om wat anders: om een zo hecht mogelijke samenwerking van beide partners als gelijkgestemden. Dat is heel goed gelukt in deze plooibare vertolking met het precies juiste gevoel van nostalgie.
Met de Afrikaans-Amerikaanse Florence Bea Price (1887 – 1953) keren we even terug in de wereld van het landschap met haar ‘The deserted garden’ uit 1926. Binnen een paar minuten weet het tweetal de muziek van mooi gevarieerde toonkleuren te voorzien.
De Vioolsonate in F van Mendelssohn is het werk van een tiener. Het werk begint met ongeveer 50 seconden soloviool en is een soort muzikale Rohrschach test: in korte tijd trekken allerlei componisten – veelal Oost-Europse, maar natuurlijk ook Bach – voorbij. Het werk is heel klassieke van stijl en daarom speelt de piano haast nog de belangrijkste rol. Daarna is het aardig om te horen hoe een zangerige vioolstem boven de pianopartij de expressie van het ‘Lied ohne Worte’ te horen vergroten. 
Castelnuovo-Tedesco schreef zijn Shakespeare liederen in 1921 oorspronkelijk voor sopraan en gitaar, maar om er nu eentje voor viool en piano te horen, is minstens zo’n groot genoegen.
Met Alexander Ullmann, winnaar van een paar Liszt concoursen, beschikt Opdam over een voortreffelijke begeleider. Wat is dit een mooi, heel oorspronkelijk en interessant cd debuut geworden.