Gidon Kremer: De profundis. Sibelius: ‘Scène met kraanvogels’ uit Kuolema op. 44; Pärt: Passacaglia; Šerkănytė: De profundis; Schumann: Fuga ‘Über den Namen BACH’ op. 60/6 (bew); Nyman: ‘Trysting fields’ uit Drowning by numbers; Schubert: Menuet nr. 3 uit D. 89; Tickmayer: Lasset uns den nicht zerteilen; Shostakovitch: ‘Adagio’ uit Lady Macbeth van Mtsensk op. 29; Auerbach: Sogno di Stabat mater; Piazzolla: Canto de octobre (bew); Pelecis: Flowering jasmine; Schnittke: Fragment. Met Daniil Grishin (va), Ula Ulijona Zebriunkaite (va), Andrey Pushkarev (vibaf), Reinut Tepp (kl) en KremerATA Baltica. Nonesuch 7559-79969-9 (77’18”). 2008
‘Uit de diepte roep ik tot u, Heer’ is de eerste regel uit psalm 130 ‘De profundis clamavi ad te, Domine’. Dat motto koos Gidon Kremer vor zijn archaïsche, maar interessante muziekprogramma over de huidige wereld van angst, terreur en repressie. Het gaat om blijken van politiek en sociaal geëngageerde muziek. Hooguit jammer dat hij dit niet begint met de (boete)psalmversie zelf, bijvoorbeeld die van Pärt.
De enige directe referentie is het werk van de de Litouwse Raminta Šerkănytė. In de overige werken is behalve in Auerbachs Sogno di Stabat mater, een collage dat begint met wat Pergolesi citaten en eindigt met felle chromatische uitingen in de geest van de vroegere Pendereki en Stevan Kovacs Tickmayers transcriptie van ‘Lasset uns den nicht zerteilen’ uit Bachs Johannes Passion geen directe religieuze achtergrond te vinden, maar er is wel een onderlinge samenhang als gevolg van een gemeenschappelijk vrij somber karakter en diverse stijlen en genres die door de bewerkingen een eenheid zijn gaan vormen.
Dat gaat van het romantisch-minimalistische van Michael Nyman tot het strik formele van Schumann via duistere toespelingen op de Sovjet onderdrukking bij Shostakovitch en een onbekend alarmerend stuk van Schnittke. Voor een paar rustpunten zorgen Piazzolla en Schubert.
Van het doel van dit programma wordt veel duidelijk wanneer we lezen dat de cd is opgedragen aan de in Rusland veroordeelde en politiek omstreden Chodorkovsky. Die geeft de muziek ook meteen een politieke lading.
Een paar solisten en het voortreffelijke, flexibele ensemble KremerATA Baltica zorgen voor heel spirituele, ontroerende verklankingen, wars van iedere vorm van sentimentaliteit.