GIDON KREMER EDITION LOCKENHAUS. R Strauss: Metamorphosen AV 142; Messiaen: 3 Petites liturgies de la Présence Divine; Franck: Pianokwintet in f; Caplet: Conte fantastique; Poulenc: 2 Liederen uit Fiançailles pour rire; Janáček: Strijkkwartet nr. 1; Stravinsky: Tango-Valse-Ragtime; Concert in D; Shostakovitch: Wals uit De terugkeer van Maxim; Draaiorgelwals uit De horzel; 2 Stukken voor strijkoctet op. 11; Strijkkwartet nr. 13 op. 138 en 14 op. 142; 2 Delen voor strijkkwartet; Schulhoff: Sextet op. 45; Duo voor viool en cello; 5 Études de jazz op. 58. Diverse uitvoerenden. ECM 476.4509 (4 cd’s, 4u 43’46”). 1981/2008
Dit jaar werd het dertig jarig bestaan van Gidon Kremer’s Lockenhaus (Kamer) Festival gevierd van 7-17 juli. Voor wie er de eerste keer bij aanwezig was, maar na een aantal keren verstek moest laten gaan, roept het dierbare herinneringen op. Het informele karakter was troef, het beperkte, maar uit Kenner und Liebhaber bestaande publiek ook. Als er geen repetities waren kon men in de plaatselijke Konditorei in de openlucht genieten van Palatschinken, Kaiserschmarren, Topfenstrudel en andere lekkernijen. De deelnemende kunstenaars waren er ook makkelijk aanspreekbaar. Of je maakte een leuk uitstapje naar kasteel Bernstein met een fraaie plantentuin en hoogwaardige spijzen.
Voor wie geëngageerd was, bestonden er ook voorbereidende klussen van het sjouwen met stoelen, via het kopiëren van partijen bladmuziek, het helpen sjouwen van Philips’ Onno Scholtze met opname apparatuur tot het schrijven van programmatoelichtingen en het houden van een voordracht. Er viel nogal wat te lopen en te sjouwen omdat het feest zich op drie locaties afspeelde: in de Zwiebelturm kerk, de schoolaula en de ridderzaal van het roofridderkasteel op een heuvel. En op de woensdagmiddag was er de voetbalwedstrijd tussen artiesten en dorpsbewoners. Ingekwartierd was je bij die bewoners die je verschrikkelijk verwenden.
Je moest er wel wat voor over hebben om in het dorp Lockenhaus te komen. Het lag right in the middle of nowhere in Burgenland, vlak aan de destijds nog vrij hermetisch gesloten grens met Hongarije. De terugreis met de muzikantenbus was eenvoudiger; Daniel Barenboim werd een keer per helikopter ingevlogen. Nederlandse musici ontbraken zeker niet: de jonge Isabelle van Keulen, Han de Vries, Robert Holl. En dan waren er de composers in residence: Arvo Pärt en Sofia Goebaidoelina.
In 1992 bracht Philips al op 10 cd’s (434.030-2) een ‘Lockenhaus Collection’ uit, maar die zal al wel lang niet meer of hoogstens antiquarisch nog verkrijgbaar zijn. Van Sommige der gastkunstenaars mochten vermoedelijk door contractuele verplichtingen geen losse herinneringen worden verspreid. Te denken valt aan Krystian Zimerman, de Kontarsky’s, Barenboim bij de pianisten. Het prille Hagen kwartet en de jonge Zehetmair, ja zelfs Nigel Kennedy gaven wel acte de présence.
Voor wie toch over die Philipsverzameling mocht beschikken: overlappingen met het ECM materiaal zijn er niet zodat het een welkome aanvulling is. Simon Ratlle was er om Richard Strauss’ Metamorphosen te dirigeren, zoals Vladimir Ashkenazy er eerder ook met de Junge Deutsche Philharmonie was.
Het aantrekkelijke en bijzondere van Lockenhaus was dat daar bij voorkeur ongewone, onbekende werken aan de orde werden gesteld. De ECM collectie legt daarvan mooi getuigenis af.
Gidon Kremer is en was uiteraard steeds de centrale figuur, later ook met Kremerata Baltica. In de nieuwe uitgave horen we te midden van vele anderen de altisten Tabea Zimmermann, Kim Kaskashian en Gérard Caussé, harpiste Ursula Holliger, klarinettist Eduard Brunner, fluitiste Irena Grafenauer, de pianisten Oleg Maisenberg de violisten Lukas Hagen, Thomas Zehetmair en Philip Hirschhorn (!!) de cellisten David Geringas en Thomas Demenga.
Het gaat steeds om ‘live’ opnamen onder verschillende omstandigheden. Toch is er grote eenheid in verscheidenheid en het niveau is steeds heel hoog. Een kwestie van goed voorselecteren. Applaus ontbreekt vaak niet.
De documentatie had alleen een stuk beter kunnen zijn. Behalve wat algemene bijdragen ontbreken gedetailleerde opnamedata en locaties. Voor wie op zoek is naar een schat aan weinig bekend repertoire is dit een hoorn des overvloeds.