Laura van der Heijden: 1948: Russische werken voor cello en piano. Prokofiev: Cellosonate in C op. 119; Shaporin: Stukken voor cello en piani nr. 1-5 op. 25; Miaskovsky: Cellosonate in a op. 81; Liadov: Prélude in b op. 11/1 (bew.). Met Petr Limonov. Champs Hill CHRCD 136 (70’34”). 2017

Als dochter van een Nederlandse vader en een Zwitserse moeder werd Laura van de Heijden in Engeland geboren. Met een uitvoering van het Celloconcert van Walton won ze op vijftienjarige leeftijd de begeerde BBC Young Musician of the year prijs in 2012. Vijf jaar later verschijnt haar eerste cd met een bijzonder Russisch programma.

De aanduiding ’1948’ betekent niet dat de vier werken op deze cd in dat jaar werden gecomponeerd, maar slaat op het feit dat Stalin in dat jaar zijn beruchte tweede aanval op Russische componisten uitvoerde met hinderlijke beperkingen van hun expressieve vrijheden als gevolg.

In wezen ontstond de als toegift gespeelde bewerking van Liadovs Prélude voor piano al in 1885; de sonate van Prokofiev is uit 1949, de Stukken van Yuri Shaporin zijn uit 1956 en de sonate van Nikolai Miaskovsky is inderdaad 1948. Het origineel van Liadov is onder meer te vinden in een recital van pianist Boris Berezovsky (Teldec 4509-96516-2).

Dat Liadov tot slot even om de hoek komt kijken, heeft een reden. Hij was immers de leraar van Prokofiev, Miaskovsky (Gnessin, Saminsky en Asafyev).

De betrekkelijk grote onbekende in het recital is Shaporin (1887-1966) Rostropovich en Dedyukhin maakten een opname van enige van zijn cellowerken (EMI 572.028-2). Op die cd staat ook de Sonate van Miaskovsky trouwens. 

Met zijn werken in vertrouwde, traditionele stijl zal hij geen last hebben gehad van de Sovjet autoriteiten. Ook Miaskovsky bleef van nature ver binnen de grenzen van het toegestane, maar schiep wel een in zijn conservatisme heel inventief werk vol aardige gedachten. Lastig is hooguit dat het beginmotief hetgeen volgt wat overschaduwt. Truls Mørk en Jean-Yves Thibaudet maakten hier ooit een mooie opname van (Virgin 482.067-2).

De Sonate van Prokofiev is een werk uit zijn laatste levensjaren toen het revolutionaire er wat uit was en hij dit werk net als de Sinfonia concertante voor de jonge Rostropovich schreef. Die maakte van beide werken plus het Celloconcertino daar rond 1960 een opname van (Russian Revelation RV 10102).

Maar met ontzag en respect moet worden vastgesteld dat Laura van der Heyden zich niet hoeft te schamen voor haar beroemde collega’s, zoals bij vluchtig vergelijken blijkt. Vol zelfvertrouwen en beschikkend over een waar arsenaal aan techniek laat ze haar cello mooi fraserend en articulerend zingen, spreken en trillen met een goed gedoseerde intensiteit en steeds de essentie van de werken onthullend. Daarvoor heeft ze de beschikking over een Joseph Hill instrument uit 1780. Gelukkig begeleidt Petr Limonov, die eerder Nicola Benedetti begeleidde in bewerkingen van werken van Brahms, Chopin, Monti (Decca 478.5338), van Kabalevsky, Prokofiev (Onyx ONYX 4122) en van Schnittke (Onyx ONYX 4180) en zo zijn sporen verdiende op ideale wijze. Wat een fijn, veelbelovend debuut.