Ivry Gitlis: Vioolconcerten, recital. Paganini: Vioolconcert nr. 2 op. 7 MS. 48; Brahms: Vioolsonate nr. 3 in d op. 108; Debussy: Vioolsonate; Saint-Saëns: Introduction et rondo capriccioso op. 28; Bloch: Baal Shem; Nigun; Wieniawski: Polonaise in nr. 1 in D op. 4; Hindemith: Vioolconcert; Haubenstock-Ramati: Séquences; Bartók: Vioolconcert nr. 2 BB. 117, Sz. 112. Met resp. SWR Symfonie orkest Baden-Baden o.l.v. Hans Rosbaud, Daria Horova (p), het SWR Omroeporkest Stuttgart o.l.v. Stanislaw Scrowaczewski. SWR Media SWR 19005 CD (2 cd’s, 1u. 35’40”). 1962, 1972/86
Voor enige verrassing zorgde de 25 augustus 1922 geboren en sinds 1949 actieve Oekrains-Israëlische, thans in Parijs wonende violist Ivry Gitlis met zijn humoristische, relativerende opmerkingen in het TV programma Podium Witteman op 29 oktober 2017. Met pianist Menahem Pressler behoort hij tot de overgebleven nog actieve grote muziekveteranen.
Zijn vioolstudie begon op vijfjarige leeftijd, later nam Huberman hem onder zijn hoe en kreeg hij vervolgens nog les van Flesch, Thibaud en Enescu. Laatstgenoemde had grote invloed op hem. Eenmaal op eigen benen, kreeg Gitlis al gauw een legendarische status die mede te danken was aan zijn nogal eigenzinnige opvattingen en zijn slanke toon die soms zelfs even in zijn buigzaamheid wat pezig kan aandoen, maar waarmee hij wel een weelde aan kleuren weet te ontwikkelen. Niet zelden doet zijn spel gedurfd aan. Origineel is het beslist.
Op Wikipeda is een vrij volledige lijst van zijn opnamen te vinden. Sommige daarvan kwamen op deze website ter sprake. Zijn eerste opnamen maakte Gitlis in de jaren vijftig vorige eeuw voor Vox (VOX CDX 5505, 2 cd’s). Daar waren onder meer de vioolconcerten van Hindemith en Bartók bij, die hij zo’n vijftig jaar later op deze cd’s in iets gematigder vorm herhaalde.
De 12’18” durende verbeeldingsvolle Séquences componeerde Roman Haubenstock-Ramati speciaal voor Gitlis; In het tweede concert van Pagani toont de violist een onverminderde virtuositeit.
Iets minder zijn de resultaten van het recital met pianiste Daria Horova. Daar gebruikt de violist ineens rijkelijk en haast teveel vibrato en toont hij meer eigenzinnigheid. Saint-Sa´ns klinkt zelfs wat gemaniereerd en ook de tempofluctuaties in het stuk van Wieniawsky overtuigen niet. Het beste slaagde Blochs Nigun.
Toch is deze uitgave als geheel een belangrijke documentatie van een groot violist. Hilary Hahn zei over Gitlis: “Ivry Gitlis's playing has a virtuosic boldness and a warm, lyrical sound. He grew up in an era when there were few recordings and live music would only have been experienced on special occasions. Nowadays, we tend to analyse recordings, whereas when you only have a single chance to learn from a live concert you pick up different aspects. Moreover, because travel was slower and musicians used to spend long periods on the road, they had more time for studying their art, whereas today there is so much information available, but so little time to absorb it.”