Doeselaar, Leo van: Organum dominicum: J.W. Brandts-Buys: Patria; Reger: Orgelsonate nr. 2 in d op. 60; Bunk: Legende; Brahms: Fuga in as WoO 8; De Lange: Orgelsonate nr. 5. Leo van Doeselaar. NorthWest Classics NWC 204089 (71’01”). 2003
Een interessante uitgave om meerdere redenen. Het zich specifiek op orgelwerken richtende documenteren van de band die rond 1900 tussen Duitsland en Nederland bestond is al bijzonder. Daarvan dan op zo praktische wijze verslag van doen als hier gebeurt met zorgvuldig en stijlvol spel van de in deze materie doorknede Leo van Doeselaar (o.a. ook leraar in Berlijn) die daarvoor de beschikking kreeg over een van de imposantste orgels in Duitsland, het Wilhelm Sauer orgel uit 1905 in de Berlijnse kathedraal (met keurige specificaties in de ‘orgelbrief’ uit het tekstboekje), is een ook niet geringe prestatie, zeker de werk- en opname omstandigheden in aanmerking genomen. Die worden uitvoerig beschreven door opnameleider/producer Ted Diehl in een bijlage ‘Working the nightshift’. Meer extra documentatie is beschikbaar in de vorm van een artikel onder de titel ‘Die Niederlande und Deutschland um 1900’ van Wim Kloppenburg dat via de website www.northwestrecords.com kan worden gedownload.
Het lijkt niet onwaarschijnlijk dat het bij de Nederlandse werken van Brandts-Buys, Bunk en De Lange om plaatpremières gaat (al zijn ze her en der op meest obscure merken wel met andere composities vertegenwoordigd). Van de sonate van Reger ken ik alleen een prachtig alternatief van Hauk (Guild) op het Klais orgel uit Ingolstadt, een mooi dito van Craighead (Delos) en een minder goed van Haas (MDG). Het is geen geringe opgave de beruchte harmonieën en contrapuntische facetten van dergelijke muziek volledig recht te doen; gelukkig slaagt de met gezag, virtuositeit en distinctie spelende Van Doeselaar daar uitstekend in. De in dit geval net mooi galmende akoestiek verzacht het klankweefsel en de contouren fraai, maar gelukkig niet teveel. De vele toonkleuren van het instrument komen ook goed uit.
De met hoogwaardige (rand)apparatuur in DSD technologie gemaakte opname kan in surround vorm worden wat in dit geval best toegevoegde waarde kan hebben om de kerkruimte echt te proeven; ik beluisterde het moois alleen in stereo wat al indrukwekkend genoeg is. Een orgelopname met behalve zuiver muzikale- ook demokwaliteiten.