Caleidoscopio, Il: The new old Albion: Music around the harp consorts of William Lawes. Lawes, W.: ‘Fantasy’ uit Harpe consort nr. 8 in G en nr.11 in d; Harpe consort nr. 4 in d; Playford: ‘Faronelli’s division’; Simpson: ‘Divisions for the practice of learners’ in e; Playford: ‘The duke of Norfolk’ uit The division viol; Byrd: ‘The earl of Salisbury’ (bew.) Pavane en gaillarde in a MB. 15; ‘The bells’ (bew); Dowland: Luitprelude P. 98; Locke: ‘Suite nr. 4’ in e uit Consort of two parts for several friends. Brilliant classics 95274 (61’21”).
Onder de titel The new old Albion: Music around the harp consorts of William Lawes biedt het in Milaan gevestigde ensemble Il Caleidoscopio dat bestaat uit de Australische Lathika Vithanage (v), de Spaanse Noelia Reverte Reche (vdg), de Griekse Flora Papadoupolos (arpa doppio) en de Italiaan Michele Pasotti (theorbe en luit) als cd debuut een blik op het zeventiende Engelse muziekleven rond William Lawes en het hof van Karel II, ‘the happy monarch’.
William Lawes werd weliswaar overschaduwd door zijn oudere, productievere broer Henry, maar was waarschijnlijk getalenteerder. Helaas kwam aan zijn carrière een abrupt eind toen hij op 43-jarige leeftijd in de slag van Chester werd gedood.
Williams talent werd al vroeg onderkend en hij werd naar Londen gestuurd om te studeren bij John Coprario. In 1635 trad hij in dienst van Karel I, al werkte hij vermoedelijk al eerder aan het hof omdat hij als componist was betrokken bij diverse voor de koninklijke familie opgevoerde maskerspelen, zoals The triumph of peace (1634), o.a. opgenomen door luitenist Konrad Ragossnig met het Linde Consort (EMI 826.471-2).
Tegenwoordig is deze Lawes vooral bekend om zijn ensemblereeksen voor vijf en zes partijen. Dat zijn groepen ensemblemuziek bestaande uit fantasieën, pavanes, allemandes en serieuzere dansen. Lawes’ reeksen werden eind jaren 1630 geschreven voor amusement aan het hof, maar het vele gebruik van dwarsstanden, dissonanten en gewaagde harmonieën in deze werken maakt ze eigenlijk niet alleen heel oorspronkelijk, maar ook modern.
In deze uitgave neemt Lawes een centrale positie is, maar hij wordt omringd door tijdgenoten die ook bijdragen leverden aan het genre harp consort. Byrds prachtige The bells klinkt in een mooie bewerking van het oorspronkelijke voor toetsinstrument geschreven stuk. Iets dergelijks geldt voor de luitprelude van Dowland en de melancholieke Divisions voor solo gamba van Christopher Simpson.
Deze opname van Il Caleidoscopio brengt deze ensemblemuziek prachtig en vitaal tot leven. Er is afgezien van een orgelcontinuo, maar feitelijk ontbreekt niets. De textuur van de werken is helder en de lyriek van de dansen klinkt volkomen natuurlijk. Snelle passages, waarschijnlijk ontleend aan Lawes’ eigen technieken als vioolvirtuoos worden met precisie uitgevoerd. Opvallend is de haast uitzinnige, maar steeds beheerste energie van deze groep.
Meer Consort setts zijn te vinden bij Phantasm onder leiding van Lawrence Dreyfus (Channel Classics CCS 15698).