Kateřina Chroboková: Kātt. Bach, J.S.: Toccata en fuga in d BWV. 565; Dorische toccata en fuga in d BWV 538 Chroboková: Slavkof; Verheug u, moeder van God; Variaties voor orgel en zangstem over Veni sancte spiritus; Pärt: Trivium; Pari intervallo; Messiaen: ‘Prière après la communion’ uit Livre du Saint Sacrement; ‘Les oiseaux el les sources’ en ‘Le vent et l’esprit’ uit Messe de Pentecôte. Supraphon SU 4189-2 (50’44”). 2015

Als organiste en klaveciniste verwacht je niet zo gauw iemand die na haar studie – deels ook in Nederland en Zwitserland (haar masters bij Jan Raas aan het Utrechts conservatorium van 1999-2001 en ‘oude muziek’ aan de Schola cantorum in Bazel) – zo breed is georiënteerd is als de Tsjechische Kateřina Chroboková met de artiestennaam Kātt die zich als intuïtieve kunstenares daardoor evenzeer thuis voelt in barokmuziek in eigentijdse composities als het spirituele minimalisme van Pärt en de zingende vogeltjes van Messiaen; dat ze de kunst van het improviseren verstaat, spreekt vanzelf en dat ze aan de hier gespeelde werken een eigen draai geeft door steeds te vocaliseren maakt het echt bijzonder.

Ze geeft dit recital op het Klais orgel uit 1953 van de St. Willibrord basiliek in het Luxemburgse Echternach en het is verbazingwekkend de overvloed aan timbres te horen die ze aan dat instrument ontlokt. 

In haar eigen werken gaat ze zowel terug tot een melodie uit de Vroeg-Christelijke wereld als tot gewijde architectuur en spontane invallen. Zo vertelt ze, geschraagd door een complete technische beheersing het ene boeiende verhaal na het andere.

Wie effectbejag verwacht, komt bedrogen uit. De beide werken van Bach klinken heel lineair en de fugastemmen krijgen helder gearticuleerd vorm. Ook Pärt en Messiaen worden op vrij directe wijze, zonder poespas, maar wel raak getypeerd gespeeld.

Helemaal los gaat ze in haar eigen composities waarin ze het grote gebaar niet schuwt. Een bijzonder aspect is dat Chroboková her en der begeleidend gaat vocaliseren. Dat gebeurt in allerlei vormen van fluisteren via kreunen en smeken tot schreeuwen. Na een paar keer luisteren kan nog niet worden beoordeeld in hoeverre dit voor veel herhaling vatbaar is.

Maar dat dit een fascinerend optreden is, blijkt overduidelijk.