SOUNDS OF WAR: VIOOLSONATES VAN POULENC, JANAČEK, PROKOFIEV

Sounds of war: Poulenc: Vioolsonate; Janáček: Vioolsonate JW VII/7; Prokofiev: Vioolsonate nr. 1 in f op. 80. Maria Milstein en Hanna Shybayeva. Cobra COBRA0045 (67’19). 2014

 

Is het wat vergezocht om bij de programmering van een recital drie fijne twintigste eeuwse vioolsonates uit de periode 1914, revisie 1921 (Janaček), 1942/3 met een herziening in 1949 (Poulenc) en 1938/46 (Prokofiev) onder de gemeenschappelijke noemer “Oorlogsklanken” te presenteren of wekt dat valse verwachtingen? De werken zijn in ieder geval hooguit bij vlagen somber, tragisch of dreigend.

Curieus genoeg is er bij Poulenc, in dit geval onverwacht de meest onthullende van de drie, met zijn krachtig karakteriserende hoekdelen wel een wat verborgen link met de Spaanse burgeroorlog. Namelijk in het mediatieve intermezzo dat enigszins als het stemmen van een gitaar begint en dat als een klein in memoriam voor Garcia Lorca is bedoeld. Aan diens bittere verlies wordt ook in de ‘boze’ finale herinnerd. Hier is niet de gewoonlijk zo luchthartige componist aan het woord en de vertolkers hebben dat met hun indringende vertolking goed aangevoeld.

Deze zelfde positieve interpretatiekenmerken vinden we terug in de realisatie van Janačeks sonate die al naar verlangd enerzijds haast uitdagend intens en anderzijds warm hartelijk tot klinken komt. Het afsluitende adagio klinkt echt dramatisch en op de slotbladzijden wordt een teer intense sfeer geschapen.

Ook in de sonate van Prokofiev zijn de vaak heftige contrasten in beide snelle delen krachtig en zelfs op uitgelaten wijze goed uitgewerkt, maar ook de fantasie komt niets tekort in het andante.

Technische, noch interpretatieve problemen lijken voor dit hechte duo te bestaan. Aan het welslagen van dit interessante recital draagt ook de evenwichtige, sonore in de Jurriaanse zaal van de Rotterdamse Doelen gemaakte opname wezenlijk bij.