RÄISÄNEN, VIRPI: TRASPARENTE

Räisänen, Virpi: Trasparente. Maënpää: Trasparente; Lunt: Sophia, Hokma, On home; van Vugt: William Blake liederen nr. 1-3; Pulkkis: Riddle; Bach, J.S.: ‘Preludium’ nr. 12 in f BWV. 857 uit Wohltemperiertes Klavier I; Holst: Liederen met viool nr. 1-4 op. 35, H. 132; traditional ‘Vanha virsi Taalainmaan karjamajjoilta’, An old tune from Deecarlia; Österman: Salotiella, Doch alles was uns unrührt; Niles: I wonder as I wander. Met Nando Russo (slagwerk), Bram van Sambeek (fag), Harri Österman (vc), Nick Scholten (hrp). Alba ABCD 453 (50’25”). 2010, 2017

Het moet begin jaren tachtig zijn geweest dat ik in Utrecht waar ze toen bij  Udo Reinemann zang studeerde voor het eerst kennis maakte met de Finse mezzo Virpi Räsäinen die in Vredenburg een masterclass van Margreet Honig volgde. Ze speelde ook een poos in het Nederlands kamerorkest. Wie had toen kunnen verwachten wat voor een bijzondere loopbaan ze zou volgen. Van huis uit was ze violiste, maar combineerde beide disciplines in het project Viulaja waarin zang en vioolspel zijn samengevoegd.

Dat bleek interessant genoeg voor een aantal componisten en bewerkers om voor deze combinatie geschikt materiaal te leveren. Genoeg om na een lange ontstaansfase dit mooie programma samen te stellen en dat in het voor dergelijke kleinschalige doeleinden heel geschikte kerkje in Renswoude op te nemen. 

Ze zingt een eigen bewerking van Bachs WTK Preludium als vocalise. De andere stukken doen het goed in deze dubbele hoedanigheid, net als de stukken van Ilmari Mäenpää (1971), de bewerking door Ainali van de traditional en de Blake liederen van Jean van Vugt (1958). Maar het fragment van Uljas Pulkkis (1975) is met fagot, dat van Österman (1964) met cello en dat van John Jacob Niles (1892 - 1980) klinkt in een bewerking voor zang, harp en viool. Natuurlijk is niet ieder werk even sterk waardoor meteen Maënpää’s Trasparente meer treft dan Östermans twee bijdragen. Uitgangsount van dit recital waren de liederen van Holst die niet eerder door één musicus blijken te zijn opgenomen, maar alleen door sopraan Mary Bevan en violist Jack Liebeck (Albion ALBCD 038).

Het is goed dat her en der wat meer kleur is toegevoegd, waardoor ook de afwisseling toeneemt. 

Virpi Räisänen maakte al eerder indruk met haar bijdrage aan een Berio programma met ‘A Bruno, in memoriam’ (Ondine ODE 1227-5) en haar ‘The legacy of Mahler’ met pianiste Marita Viitasalo (Ondine ODE 1208-2), maar overtreft zichzelf hier met een recital vol werken die haar - hoogstens op Bach na - als op het lijf zijn geschreven.