RUYSDAEL KWARTET: QUART DE NUIT, RAVEL EN DUTILLEUX

Ruysdael kwartet. Debussy: ‘Clair de lune’ uit Suite bergamasque (bew. Tony Kline); Ravel: Strijkkwartet in F.; Dutilleux: Ainsi la nuit. Deux Elles DXL 1185 (46’48”). 

Wat is het toch jammer dat Henri Dutilleux (1916 - 2013) niet meer dan één werk voor strijkkwartet heeft geschreven: Ainsi la nuit waaraan hij van 1971 tot 1977 werkte. Daarin exploreert hij op bijzondere muzikale wijze de dichterlijke, spirituele en kosmische ideeën over de nacht. De titels der zeven delen kunnen daar misschien een leidraad bij zijn: ’Nocturne 1 en 2’, ‘Miroir d’espace’, ‘Litanies 1en 2’, ‘Constellations’ en ‘Temps suspendu’. Muziek met de sfeer van Bartóks ‘Nachtmuzieken’.

In de meeste andere opnamen van dit ongeveer 18 minuten durende werk wordt de logische combinatie met de Strijkkwartetten van Debussy en Ravel gebruikt.

Het werk van Dutilleux was besteld door de Koussevitzky Stichting en bedoeld voor het Juilliard kwartet dat er ook een opname van maakte (Sony SK 52554). Het Quatuor Hermès (La dolce volta LDV 33), het Juilliard kwartet Sony SK 52554), het Belcea kwartet (EMI 574.020-2), het Orpheus kwartet (Channel Classics CCS 3892), het Psophos kwartet (Klarthe K 049) en het heel goede Nederlandse Alma kwartet (Gutman CD 194) volgden met de combinatie van die drie kwartetten.

Kwantitatief is het Ruysdael kwartet met nog een vijftig minuten muziek op deze cd met de titel ‘Quart de nuit’ daardoor wat in het nadeel, kwalitatief gelukkig niet. Het ensemble onderstreept niet alleen de gepassioneerde momenten, maar ook heel lenig de lyrische kanten in een deel als ‘Litanies 2’ waarin later ook spookachtige pizzicati voorkomen. En doe zo de muziek volledig recht.

Daarom alle waardering want de muziek van Ravel en Dutilleux wordt meer dan recht gedaan. Maar vanwege de grotere hoeveelheid muziek komt vooral de opname van het Hermèskwartet voor een uiteindelijke keuze in aanmerking.