GERL, JAMINA: WANDERER

Jamina Gerl: Wanderer. Mendelssohn: Sonate écossaise in fis op. 28; Liszt: Études ‘Waldesrauschen’ S. 145/1, ‘Gnomenreigen’ S. 145/2; Shostakovitch: Fantastische dansen op. 5 nr. 1-3; Chabrier: Bourrée fantasque; Mendelssohn: ‘Venezianisches Gondellied’, Lied ohne Worte nr. 6 in g op. 19b/6; ‘Veneziasches Gondellied’, Lied ohne Worte nr. 29 in a op. 62/5; Debussy: L’îsle joyeuse; Schubert/Liszt: Der Wanderer S. 558; Schubert: Wanderer-Fantasie in C op. 15, D. 760. TYXart TYX 16082 (73’17”). 2015 

 

Wie de beginselverklaring van Andreas Ziegler en zijn team op de website van TYXart leest, beseft dat het nodige idealisme niet ontbreekt in hun opnameconcept. Een belangrijk deel daarvan is gericht op het kansen bieden aan jong veelbelovend talent dat sluimert vooral in de Duitstalige muziekwereld.

Dat is opnieuw concreet te maken aan de hand van dit voorbeeld van de in Bonn geboren en getogen Jamina Gerl die sinds haar vijftiende in Keulen piano studeerde, maar vervolgens afstudeerde in Alaska in Fairbanks of all places en onder andere masterclasses volgde bij Paul Badura Skoda, Peter Frankl en Menahem Pressler. Allemaal te vinden op haar website. Daar staat natuurlijk ook welke prijzen en onderscheidingen ze won en waar ze overal reeds optrad. 

Dat alles is nog geen daadwerkelijk bewijs dat we met een groot talent te maken hebben. Om dat te leveren was afgezien van haar succesvolle optredens deze debuut cd een wezenlijk middel. Dat Gerl gezien haar omzwervingen voor deze discografische start het motto Wanderer (trekker,  zwerver) koos, is niet verwonderlijk. Dat de kern van haar recital is opgehangen aan Schuberts Wanderer-Fantasie en de liedbewerking die Liszt van het betreffende lied maakte. Beide komen echter pas tot besluit.

Schubert benaderde het componeren als een liedschrijver. Van de vier werken  op basis van thema’s uit zijn liederen - het Forellen pianokwintet, het strijkkwartet Der Tod und das Mädchen, de Wanderer-Fantasie in de Fantasie iC op basis van het Rückert-lied ’Sei mir gegrüsst’ - is de Wanderer-Fantasie het revolutionairst en bestaat uit vier delen

Het is daarom goed om de vertolking door Gerl van dit werk als maatstaf te nemen voor haar voordracht- en spelniveau. Dan blijkt dat haar spel veel allure heeft en doordringt tot de kern met een trefzekere en krachtige interpretatie vol dramatische contrasten en indringende inzichten. Ze kan delicaat en dichterlijk zijn, zoals in de loopjes van het tweede deel, maar munt ook uit in gestaalde virtuositeit, vooral in de finale. Steeds weet ze een goed evenwicht te vinden tussen oprechte opwinding en klassieke geremdheid.

Geen wonder dat ze vergelijkingen met Pollini (DG 447.451-2), Schiff (ECM 464.320-2), Perahia (Sony 8887-507084-2), Richter (BBC Legends BBCL 4126-2) en Curzon (Decca 466.498-2). Zie ook de Vergelijkende Discografie.

Dat de pianiste vervolgens ook heel ondernemend aan de hand van vaak juist onbekendere werken door Mendelssohns Schotland en Italië zwerft, terecht komt op Debussy’s gelukzalige eiland, in Rusland wat fantastische dansen  van Shostakovitch uitvoert en een stuk van Chabrier herontdekt om het glanzend op te poetsen, pleit niet alleen voor haar speurzin, het leggen van verbanden, maar natuurlijk ook voor haar meesterlijke pianistiek. Wanneer krijgen we haar in Nederland op een groot podium te horen?