HIGDON, JENNIFER (1962 -     ): PRODUCTIEF,  VEELZIJDIG

 

De Amerikaanse componiste Jennifer Higdon  werd 31 december 1962 in Brooklyn geboren, maar bracht haar jeugd grotendeels door in Atlanta and Tennessee,  wat in sommige van haar werken doorklinkt. Ze leered zichzelf fluit spelen en studeerde officieel verder bij Ned Rorem and George Crumb. Momenteel geeft ze compositieles in Philadelphia aan het Curtis Institute of Music.

Het is gevaarlijk en stigmatiserend om etiketten op haar muziek te plakken, maar in grote lijnen valt die in de categorie vrij makkelijk toegankelijk neoromantisch. Ze weet effectief te orkestreren, houdt van vrije vormen, is daarbij soms heel spitsvondig, heeft duidelijk een eigen stem, maar ontkomt ook niet steeds aan de invloeden van sterke voorgangers. Binnen de Amerikaanse muziekwereld heeft ze iets van een erfgename van Copland.

Minstens zo belangrijk is dat haar werken altijd een positieve, soms haast uitgelaten indruk maken. Dat vloeit deels voor uit een steeds aanwezige bravour. Aan energie geen gebrek, wat niet wegneemt dat er ook momenten van bezinning zijn.

Je kunt je afvragen wat er van de Amerikaanse naar het populistische neigende symfonische traditie is geworden. Of de belangrijke bijdragen daaraan van componisten als Barber, Copland, Diamond, Hanson, Harris, Piston, Schuman, Rorem waren vergeten. En dan duikt ineens Higdon op met haar stevige, helder georkestreerde orkestwerken vol ritmische levenslust, harmonische potentie en melodische charme.

Het Concert voor orkest pakt de draad op waar Bartók die los liet. Met wervelende strijkers en gonzend koper. Ze volgt bovendien Bartóks vijfdelige voorbeeld. Het vierde deel is een pronkstuk voor het slagwerk en begint langzaam en verfijnd, maar groeit in dichtheid, volume en snelheid om dan uit te monden in de heftige finale. Van een Concert voor orkest mag worden verwacht date er virtuoze soli in voorkomen; daaraan is dan ook geen gebrek.

In het ook in 2002 geschreven City scape, een hecht geconstrueerd driedelig portret van de stad Atlanta, met elke climax nauwkeurig geplaatst. Het mooist is het 17 minuten durende middendeel.

Het is gewaagd om Higdon een veelschrijster te noemen, maar met gemiddeld vijf tot tien werken per jaar die ook grif her en der tot uitvoering komen, ligt haar productie hoog. Veel geschiedt in opdracht van Amerikaanse orkesten.

Eigenlijk is het onnodig om hier verder in detail te treden. Internet biedt al zoveel gegevens over persoon en werk dat het vergeefse moeite is dat hier nog eens dunnetjes over te doen. Biografische gegevens, foto’s, een vrij volledig overzicht van haar werken tot nu toe zijn daar te vinden. De lange lijst begint in 1992 met Rapid fire voor haar eigen instrument, de fluit. Haar eerste substantiële orkestwerk is Blue cathedral uit 1999. In City scape uit 2002 bezingt ze de stad Atlanta en zijn omgeving. Uit datzelfde jaar dateert het Concert voor orkest.

En dan is er het voor Hilary Hahn in 2008 geschreven Vioolconcert waarmee de Pulitzer prijs werd gewonnen. Het begint met een uitgebreid eerste deel vol mooie, maar zwaar op de handse gedachten. De titel ‘1726’ blijkt te slaan op het huisnummer van het Curtis instituut en bevat een heel mooie cadens die langzaam wegsterft. Het tweede deel, ‘Chaconni’ bestaat uit een reeks chaconnes waarin de viool harmonisch quasi boven het orkest danst. De wel erg korte finale ‘Fly forward’ maakt een wat abrupt einde aan het werk.

Nuttig is misschien wel een beperkte discografische selectie die daadwerkelijke kennismaking met Higdons werk vergemakkelijkt. Met enig zoeken op internet is meer te vinden, bij Naxos bijvoorbeeld.

Op papier interessant lijken bijvoorbeeld nog het Slagwerkconcert, het Hoboconcert in het Concert voor sopraansaxofoon.

Selectieve discografie

Blue cathedral. Atlanta symfonie orkest o.l.v. Robert Spano. Telarc CD 80596.

City scape; Concert voor orkest. Atlanta symfonie orkest o.l.v. Robert Spano. Telarc CD 80620.

Autumn music. Moran blaaskwintet. Crystal CRYSTAL CD 754.

Steely pause. Claudia Anderson,  Jill Felber, Julianna Moore en Karen Yonovitz. Centaur CRC 2203.

Vioolconcert. Hilary Hahn met het Liverpool filharmonisch orkest o.l.v. Vasilky Petrenko. DG477.8777.

O Magnum mysterium. Koor van de Händel en Haydn Society en ensemble o.l.v.  Grant Llellewyn. Avie AV 2078.