ERNST KŘENEK (1900-1991): TUSSEN TWEE WERELDEN 

Qua leeftijd komt Krenek tussen de componisten uit de Nieuwe Weense School en de postseriële avant-gardisten. Hij vertegenwoordigt een belangrijk hoofdstuk uit de Duitse muziekgeschiedenis. Aan het eind van de jaren twintig vorige eeuw, na het succes van zijn jazzopera Jonny spielt auf die door Alfred Einstein meteen in lichtelijk denigrerende betekenis ‘blitzgescheit’ werd genoemd, duurde het tot na de Tweede Wereldoorlog voordat de componist werd herkend en erkend als de leidende speculatieve aanvoerder van zijn generatie.

De pretentie waarmee hij met zijn werken aantreedt, heeft Krenek ooit zelf zo geformuleerd: “Ik ben (in de geest) niet oud genoeg om genoegen te nemen met een conformistische pseudotraditionele componeerstijl.” Maar aan de andere kant heeft hij zijn zoektocht naar ‘de waarheid’ tot dogma verheven: “De regel treedt op in het kostuum van de waarheid en wel met de eis om ook te worden geloofd.”Krenek zelf had uit dit dilemma van de wisselende relatie tussen waarheid en regel de uitweg van een langs dialectische weg gevonden synthese gevonden.

In het muziekleven zowel als in de wereld der muziekconserven is hij ondervertegenwoordigd. Dat vormt waarschijnlijk ook een bewijs voor het hooggestemde reflectorische niveau van de componist. Tot zijn belangrijkste werken behoort naast de alleen in de Decca serie Entartete Kunst volledig op cd verschenen opera in twee aktes Jonny spielt auf op. 45 die op een zelf geschreven libretto in 1927 in Leipzig in première ging, de reeks van negen Klaagzangen van Jeremias uit 1941/2.  

Selectieve discografie 

Orgelconcert nr. 2; Vioolconcert nr. 2; Horizont umkreist. Resp. Martin Haselböck en Ernst Kovacic met het Weens omroeporkest o.l.v. Ulf Schirmer. Orfeo C 076001A.

Strijkkwartetten nr. 3 en 7. Sonare kwartet. MGD L 3281.

Dubbelfuga; Tanzstudie. Manfred Schmieder. Orfeo C 38991A.

Lamentatio Jeremiae prophatae. RIAS Kamerkoor o.l.v. Marcus Creed. Harmonia Mundi HMG 50.1551.

Jonny spielt auf. Solisten, Leipzigs omroepkoor en Gewandhausorkest o.l.v. Lothar Largrosek. Decca 436.631-2 (2 cd's).

Karel V. Solisten met het Orkest van de Beethovenhalle Bonn o.l.v. Marc Soustrot. MDG 3371082-2 (2 cd’s).