MADERNA, BRUNO (1920 – 1973): SYMPATHIEK, GEMATIGD NIEUWLICHTER
Taaie kost hoeft men van Maderna niet te verwachten. Met elke vezel is het weefsel van zijn muziek erop bedacht om ‘verstaanbaar’ te zijn zonder dat de componist zijn ogen gesloten hield tegenover de vernieuwende stijlrichtingen van de avant-garde.
Bruno Maderna was er niet alleen in Darmstadt tijdens de Ferienkurse, maar ook tijdens zijn regelmatig verblijf in Nederland ook intensief mee bezig om werk van anderen uit te voeren. Hij kende de experimenten van menige collega en wekte er vaak daadwerkelijk aan mee. Ook zijn uitvoerige lonken in de richting van de elektronische- en seriële muziek kon niet verhinderen dat het compositorische werk van de beminlijke Venetiaan duidelijk bleef geworteld in de belcanteske traditie van Italië.
Het eerste optreden van Maderna als gastdirigent van het Concertgebouworkest vond 14 juli 1965 plaats. Aloys Kontarsky was toen solist in het Pianoconcert van Kees van Baaren; verder werden uitgevoerd Schönbergs 5 Orchesterstücke, concertaria’s van Mozart met de sopraan Ilse Hollweg en de Symfonie nr. 3 van Mendelssohn. 17 April 1966 was hij terug in de serie ‘Actuele muziek’ met Déserts van Varèse, Segmenti van Serocki, Available forms I van Brown, Diaphora van Eisma en Equivalences van Eloy. Bijna een jaar later, 5 maart 1967 volgde een optreden met Nono’s Polifonica-Monodia-Ritmica, Van Vlijmens Serenata I en Lutoslawski’s Jeux vénitiens. Daarna volgden op 6 januari 1968 Berio’s Tempi concertati met Jan Visser als fluitsolist, 12 januari Gabrieli’s Sonata pian e forte en Varèse’s Ionisation en 14 januari Weberns 4 Liederen op. 13 met Halina Lukomska als soliste. 16 Juni 1973 dirigeerde Maderna Ligeti’s Ramifications, waarna het NCRV vocaal ensemble ’s componisten Lux aeterna en Nacht/Morgen voordroeg.
Het gekke is dus dat Maderna bij het Concertgebouworkest nooit eigen werk dirigeerde. Pas later, 27 oktober 1974 ontfermde Ernest Bour zich over zijn Aura. Diego Masson dirigeerde 25 oktober 1975 in Den Haag Maderna’s Vioolconcert met Theo Olof als solist. Daarna ontfermde vooral Lucas Vis zich over composities van Maderna: 20 januari 1980 bracht hij Giardino religioso, 19 januari 1983 Quadrivium (in Den Haag) en 2 oktober 1987 met Han de Vries als solist het Derde hoboconcert.
Selectieve discografie
Biogramma, Auram, Quadrivium. NDR Symfonie orkest Hamburg o.l.v. Giuseppe Sinopoli. DG 423.246-2.
Concert voor twee piano’s en orkest; Serenata per un satellite. Renato Maioli en Aldo Orvieto met het Tämmitamm slagwerkensemble o.l.v. Guido Facchini. Dynamic S 2010.
Hoboconcert nr. 1; Giardino religioso; Ausstrahlung. Respectievelijk Lothar Faber met het Darmstadt kamerorkest o.l.v. Bruno Maderna, Radio Kamerorkest o.l.v. Hans Zender en Claudia Eder, Roberto Fabbriciciani, Pietro Borgonovo met het Südwestsfunk symfonie orkest o.l.v. Arturo Tamayo. Col legno WWE 1CD 20503.
Hoboconcert nr. 2; Pianoconcert; Liriche su Verlaine. Omar Zoboli c.q. Emanuele Arciuli met het Giuseppe Verdi symfonie orkest Milaan o.l.v. Sandro Gorli en Alda Caiello en Maria Grazia Bellochio. Stradivarius STR 33574.
Hoboconcert nr. 3. Fabian Menzel met het omroeporkest Saarbrücken o.l.v. Michael Stern. Col legno WWE 8CD 20041 (8 cd’s).
Serenata II. ASKO Ensemble o.l.v. David Porcelijn. Attaca Babel 9057.
Quartetto in due tempi. Arditti kwartet. Auvidis Montaigne MO 782042 (2 cd’s),
‘Cadens’ uit Amanda (Serenata VI); Dialodia; Quartetto in due tempi; Strijkkwartet; Piece for Ivry; Viola- viola/viola d’amore; Widmung; Ständchen für TIni. Arditti kwartet met David Alberman. Auvidis Montaigne MO 782049.
Giardino religioso; Hoboconcert nr. 2; Serenata per un satellite. Respectievelijk Luigi Borgonovo en Giuseppe Lugo met het Ensemble New music studium o.l.v. Antonio Plotino. Dynamic 500174.
Cadenza da dimensioni III. Carin Levine. Musicaphon 55.710.
Aulolia per Lothar. Arter en Hochuli. EA R 422.222.
Dialodia. Münchens fluitduo. Melisma 7163-2.
Dialodia. Klarinetduo Beate Zelinsky en David Smeyers. CPO CPO 999.116-2
Dialodia. Vioolduo Frederico Guglielmo en Carlo Lazari. Denon CO 78.838.
Solo für…. Lajos Lencses. Cadenza D 800.915.
Serenata per un satellite; Y Después. ….. Kämmerling (gitaar). Paula 500060.
Ages; Satyricon. Koor van de Italiaanse omroep Milaan en Radio filharmonisch orkest Hilversum o.l.v. Bruno Maderna. Stradivarius STR 10061.
Don Perlimpin. Alda Caiello, Anna Nogara, Daria Nicolodi, Carlo Cecchi en het Divertimento ensemble o.l.v. Sandro Gorli. Stradivarius STR 33436.
Hyperion. Penelope Walmsley-Clark, Bruno Ganz, Jacques Zoon, vocaal ensemble Jeunes solistes en ASKO ensemble o.l.v. Peter Eötvös. Auvidis Montaigne MO 782014 (2 cd’s).