Componisten portretten

SAEVERUD

SAEVERUD, HARALD (1897 – 1992): HOOGST OORSPRONKELIJKE NOOR

 

De Noor Saeverud studeerde in Bergen bij Homsen en in Berlijn compositie bij Koch en orkestratie bij Rezniček, directie bij Krauss. Zijn muziek is geworteld in de traditie van het Noorse volkslied en de instrumentale danswijzen van de Hardangerviolisten. Maar in zijn verwerking van dat materiaal is hij gelukkig minder op folkloristische effecten dan op een integratie met zijn eigen, vrij-tonale idioom gericht. Zijn nieuwe toneelmuziek bij Ibsens Peer Gynt (1947) heeft in hoge mate bijgedragen tot zijn vooraanstaande positie in het Noorse muziekleven.

De vijfde symfonie werd in 1941, een jaar nadat de Duitse bezetting van Noorwegen was begonnen, gecomponeerd. Mogelijk daarom maakt het werk een wat matte, kortademige indruk. Het hoboconcert ontstond in 1938, maar het werk werd in 1953 herzien waardoor de hoekdelen aan lengte inboetten: het kwam de spiritualiteit van het geheel ten goede. Ook de korte, intense zesde symfonie, Sinfonia dolorosa, maakt daarentegen diepe indruk en ook de eendelige zevende, Salme (1944/5), is een sterk werk, fraai gestructureerd en met een suggestie van het nu eens lieflijke, dan weer ruige Noorse landschap. De eendelige zevende (1945) is de laatste van Saeveruds oorlogsymfonieën. De achtste, Minnesota (1958), is na een geheimzinnig begin ook verderop heel avontuurlijk. Wie Noorwegen nader kent, zal ook in de negende (1966) veel landschappelijks herkennen.

Het celloconcert is een oud werk uit 1931 dat in 1999 pas werd voorgesteld. De componist was er namelijk niet helemaal tevreden over, liet het rusten en dus bereidde Robert Rennes het nader voor. De overige, kortere werken zijn van feestelijke aard of opdrachtstukken met interessante onderlinge verschillen.

 

Selectieve discografie

Symfonie nr. 5 Quasi una fantasia; Hoboconcert; Entrata regale; Sonata giubilata. Gordon Hunt met het Stavanger symfonie orkest o.l.v. Ole Kristian Ruud. BIS CD 1162.

Symfonie nr. 6 Sinfonia dolorosa; Galdreslåtten; Kjaempevise-slåtten; Peer Gynt suites 1 en 2. Stavanger symfonie orkest o.l.v. Alexander Dmitriev. BIS CD 762.

Symfonie nr. 7 Salme; Fagotconcert; Suite Lucretia. Robert Rønnes met het Stavanger symfonie orkest o.l.v. Alexander Dmitriev. BIS CD 822.

Symfonie nr. 8 Minnesota; Celloconcert. Truls Mørk met het Stavanger symfonie orkest o.l.v. Ole Kristian Ruud. BIS CD 972.

Symfonie nr. 9; Pianoconcert; Fanfare en hymne. Noriko Ogawa met het Stavanger symfonie orkest o.l.v. Alexander Dmitriev. BIS CD 962.