TVEITT, GEIRR (1908 – 1981): NOORSE WERELDBURGER

De symbolisch genoeg in Hardanger geboren en getogen Noorse pianist en componist Tveitt studeerde in Wenen, Parijs en Leipzig en ondernam aanvankelijk veel concertreizen. Zijn lijst met opusnummers bevat meer dan driehonderd boekingen, zodat best van een veelschrijver sprake is. Wat dat betreft kan hij wedijveren met tijdgenoten als Milhaud, Bentzon en Villa-Lobos. Veel daarvan is trouwens ongepubliceerd en een deel ging verloren bij een brand in 1970. Tveitt studeerde bij Florent Schmitt, Arthur Honegger en Egon Wellesz (in diens Weense tijd, niet die in Oxford). Geen wonder dat het wemelt van invloeden. Niet alleen met de piano sprong hij virtuoos om, ook met het orkest. Geen wonder dat hij de belangrijkste arrangeur van de Noorse omroep was.

Het eerste pianoconcert is een door Gallische charme gekenmerkt werk van een twintiger uit 1927. Tveitt was een enthousiast amateur astronoom en dat vond zijn neerslag in het vierde pianoconcert (1947) met de ondertitel Aurora borealis. Hemelbestormend is het niet, maar wel passend diffuus. Zijn vijfde pianoconcert werd in 1954 wel omschreven als een ‘Noorse Bartók’.

Oorspronkelijker, charmanter en verbeeldingsvoller zijn de in orkestsuites verdeelde Honderd Hardanger melodieën. Alles muziek die zeker het aanhoren waard is. Ook publiceerde hij Tonalitätstheorie des parallellen Leittonsystems (1937).

Selectieve discografie

Pianoconcerten nr. 1 en 5. Håvard Gimse met het Schots nationaal orkest o.l.v. Bjarte Engeset. Naxos 8.555077.

Pianoconcert nr. 4 Aurora borealis; Variaties over een volkslied uit Hardanger. Håvard Gimse met het Schots nationaal orkest o.l.v. Bjarte Engeset c.q. Håvard Gimse en Gunilla Süssmann. Naxos 8.555077.

Uit Honderd Hardanger melodieën. Schots nationaal orkest o.l.v. Bjarte Engeset. Naxos 8.555078 en 8.555770.