Karajan: The second life. Filmreportage van Eric Schulz. DG 073-4983 (dvd, 80’). 2012

Zelfs de meest fervente Karajan bewonderaar zal in deze documentaire nog materiaal tegenkomen waarvan hij het bestaan niet wist. Zoals bijvoorbeeld een telefoongesprek met zijn trouwe opnameman Günter Herrmanns en lieden op de achtergrond als Peter Alward, David Bell, Eberhard Finke, Wolfgang Gülich, Hans Hirsch, Klaus König, Krzystof Polonek, Godehard Pruin, Klaus Stoll, Peter Uehling, Hans Weber en Andrew Wedman. 

Plus korte interviews met bekende andere musici, met name Anne-Sophie Mutter, Brigitte Fassbänder, Carlos Kleiber meningen van orkestmusici. Het beperkende, om niet te zeggen irritante is op den duur dat helaas sprake is van een overdaad aan eerbiedige loftuitingen en een gebrek aan kritiek. Mooi zou zijn geweest als ook iemand als Norman Lebrecht aan het woord was gekomen. De oorlogsjaren blijven buiten spel net als de chaos die hij op het eind van zijn leven in Berlijn veroorzaakte, zijn omstreden regie en de manipulaties van met name zijn beeldopnamen

Verder geeft de mélange aan fragmenten best een goed beeld van het muzikale- en privéleven de ambitieuze, getalenteerde, deels perfectionistische dirigent die decennialang het muziekleven van de Duitssprekende wereld beheerste.

Mooi en typerend is dat de dirigent aan het slot verklaart: “Ik geloof dat we over meer dan één leven beschikken en ik zeg u: ik kom terug!” Teveel charisma lijkt echter wel dodelijk.

Vreemd dat fouten in de documentaire niet zijn gecorrigeerd. Wanneer sprake is van die inderdaad prachtige opname van Mahler IX in 1982, krijgen we beelden uit Mahler V te zien en in de discussie over zijn fijne Tweede Weense School opname, in het bijzonder Schönberg, duikt Stravinsky’s Sacre op.