Pollini.Maurizio: De main de maître. Documentaire van Bruno Monsaingeon. DG 073-521-2 (dvd, 53’38”). 2015.
Wie had gehoopt om via deze dvd een volledig beeld te krijgen van de mens achter de beroemde pianist wacht een geringe teleurstelling. In de weinige directe contacten die ik met Pollini had. Toonde hij zich een bescheiden, aimabel. Intelligent iemand die weinig losliet over wat hem werkelijk inspireerde en bewoog. Toch komen we gelukkig iets meer over hem te weten. Hij wordt gevolgd vanaf het begin van zijn carrière als achttienjarige met het winnen van het Chopinconcours in Warschau in 1960. Terecht ontkent hij het verkeerd geciteerde commentaar van Rubinstein: ‘Pollini speelt beter dan ieder ander’, want wat deze in werkelijkheid ze was: ‘Speelt in technisch opzicht beter dan alle leden van de jury”. Waarschijnlijk als plaagstoot.
In een flits passeert Michelangeli bij wie Pollini na dat concours even te rade ging.
We ervaren wat over zijn muzikale overtuigingen, zijn avontuurlijke repertoirekeuzes van Bach tot de avant-garde, de mensen waarmee het het liefst samenwerkte: Abbado, Boulez, Nono, C. Kleiber en misschien in wat mindere mate Böhm, zijn uitgesproken politieke opvattingen tegen het Italiaanse establishment in de ‘loden jaren’. Ook dat relativeert hij: ‘Ik had geen belangstelling voor de politiek maar Nono haalde me over om lid te worden van de communistische partij doch dat was vooral omdat die protesteerde tegen de Sovjet invasie van Praag’.
Er is interessant filmisch archiefmateriaal van uitvoeringen, ontmoetingen, repetities. En natuurlijk snippers van muziekopnamen, in alfabetische volgorde van de componisten van Beethoven (pianosonate nr.27) via Bartók, Boulez
Chopin, Debussy, Nono, Prokofiev, Schönberg, Schumann en Stockhausen (Klavierstück nr. 10).
Dat Pollini zich beperkingen oplegde in zijn repertoire, licht hij toe met ‘Ik ben altijd het principe trouw gebleven dat ik alleen werken in mijn repertoire opneem waarvan ik zeker ben dat ik er nooit genoeg van krijg’. Waarop Monsaingeon verbaasd: ‘Maar er is helemaal geen Spaanse muziek geen Scarlatti!’. Het antwoord: ‘Scarlatti was een geniale componist, net als Ravel, maar die speel ik ook nauwelijks. Er zijn een heleboel prachtige werken die ik nooit speel. Zeer tot mijn spijt’. Voelt Pollini zich soms als een missionaris, een pionier? ’Absoluut niet. Ik speel voor mijn genoegen, dat is alles’.
De titel van deze uitgave Met meesterhand en de in overdreven termen aanbeveling van deze dvd lijken wat ongelukkig gekozen. Er worden niet waargemaakte verwachtingen gewekt. Monsaingeons’ filmportretten van Piotr Anderszewski The unquiet traveller en van Sviatoslav Richter, The Enigma waren veel sprekender.