Bach, J.S.: Wohltemperiertes Klavier, boek 1 BWV. 846-869. András Schiff. Naxos 2.110653 (dvd, 1u., 51’). 2017

Sinds ik hem tijdens de Lockenhaus festivals begin jaren tachtig vooral Bach hoorde spelen, geldt de Hongaar András Schiff voor mij als Bachspecialist. Hij was daar even in gezelschap van zijn moeder vanachter het aan de grens van Burgenland vlakbij zijnde IJzeren Gordijn.

Bij Bach krijgt elke toonsoort een eigen expressie en Schiff voegt daar een eigen kleur aan toe. De beginprelude ziet hij als sneeuwwit en in de fuga in b herkent hij de zwarte doodskleuren van het ‘Kyrie’ uit de Hohe Messe. Zijn betoog ten gunste van het gebruik van een concertvleugel voor Bach heet daarom ook Senza pedale ma con tanti colori. 

Een eerdere opname van de 24 Preludes en fuga’s uit boek 1 maakte hij in 1986 (Decca 414.388-2) en de complete opname van beide boeken verscheen in 2011 (ECM 476.4827, 4 cd’s). Beide uitgaven waren maatgevend.

In 2017 naam de intussen Sir geworden Schiff, ouder en wijzer geworden, met slechts licht gewijzigde inzichten Boek 1 nogmaals op in september 2017 tijdens de Proms in de Londense Royal Albert Hall zodat we hem nu ook kunnen zien spelen.

Opnieuw kunnen we bewonderen hoe hij de preludes met de nodige brio speelt en de contrapuntische lijnen helder in de fuga’s uitzet in de fuga’s en deel na deel als een juweeltje laat glanzen met mooi gescheiden akkoorden dankzij het afzien van pedaalgebruik, wat ook de ritmiek ten goede komt. De muziek klinkt nu eens levendig, dan weer overpeinzend. Andere dvd’s van het werk bestaan niet, al is er wel een merkwaardige versie van het complete werk door de pianisten Joanna MacGregor en Andrei Gavrilov uit Barcelona (Euro Arts 205-030-8, 2 dvd’s).