Bach: Suites voor cellosolo nr. 1 in G BWV 1007 en 2.in d BWV 1008 Yo-Yo Ma. Sony SVD 89297 (115’, 4:3, geluid 2.0, regio 0). 1997

Bach: Suite voor cellosolo nr. 3 in C BWV 1009 en ‘Sarabande’ uit no. 4 in Es BWV 1010. Yo-Yo Ma. Sony SVD 89298.

Bach: Suites voor cellosolo nr. 5 in c BWV 1011 en 6 in D BWV 1012. Yo-Yo Ma. Sony SVD 63203.

Toen Pablo Casals een sceptisch publiek voor het eerst confronteerde met deze zes solosuites die tot dan toe alleen van academisch belang werden geacht, kon niemand vermoeden dat er anno 2005 meer dan twee dozijn integrale opnamen van deze werken ter beschikking zouden staan.

Yo-Yo Ma besloot in 1998 deze materie onder de titel Inspired by Bach deze materie op een heel bijzondere, gevisualiseerde manier aan te pakken. Dat initiatief werd bekroond met een Emmy Award en is in audiovorm parallel verkrijgbaar (Sony 63203, 2 cd’s). Dat filmproject vergde vier jaar en vergde reizen naar Japan, Rome, Canada en drie locaties in Massachusetts. De uitzending van het resultaat baarde opzien op TV (in Nederland uitgezonden door de VPRO).

Ma onderzocht elk van de zes suites met kunstenaars uit andere disciplines – bijvoorbeeld in The music garden de eerste suite met tuinarchitecte Julie Moir Messervy op weg van Boston naar Toronto en in de tweede, The sound of carceri met Piranesi’s achttiende eeuwse gevangenisetsen als virtueel 3D decor in Rome; de overige suites onder andere met een Kabukispeler en een beroemd stel kunstschaatsers – wat grote invloed uitoefende op zijn opvattingen over deze werken en de interpretatie daarvan.

En inderdaad, in vergelijking met Ma’s eerste opname van deze stukken uit 1984 speelt Ma deze werken wat lichter, met meer staccato en in rustiger tempi. De Sarabandes bijvoorbeeld doet dat minder goed, ook omdat ze lichtelijk worden geromantiseerd.

Dit multimedia project is heel bijzonder en kan een inspiratie zijn, maar of het ook tegen herhaald gebruik bestand is? De tijd zal het leren.