Beethoven: Strijkkwartetten nr. 1 in F op. 18/1, 3 in D op. 18/3, 4 in c op. 18/4, 10 in Es op. 74, 13 in Bes op. 130 en 14 in cis op. 131. Alban Berg kwartet. EMI 338.567-9 (2 dvd’s, 187’, 4:3, geluid PCM stereo, Dolby 5.0 en DTS 5.0, regio 0). 1989
De ‘live’ opnamen die EMI in juni 1989 is samenwerking met de Oostenrijkse omroep van de complete cyclus strijkkwartetten van Beethoven door het Alban Berg kwartet in de Mozartzaal van het Weense Konzerthaus maakte, kenden we al op cd (EMI 754.587-2 en 754.592-2, 8 cd’s). Daarnaast bestond er een eerdere reeks studio-opnamen die in de periode 1978/83 ontstond in de evangelische kerk in het Zwitserse Sion (EMI 573.606-2). En er waren al twee vhs tapes met de Weense vertolkingen van kwartetten nr. 3, 5, 8, 9, 10 en 13 (EMI MVD 991.225/6-3). Dat is het ‘veld’ wat het kort en krachtig als ‘ABQ’ bekende ensemble, waaromheen het de laatste tijd stilletjes is geworden.
En nu verschijnt dus die Weense cyclus ook compleet op dvd-v; bovengenoemde uitgave kan daarvoor als exemplarisch gelden. Natuurlijk kan men zich afvragen wat de toegevoegde waarde is van beelden bij een zwoegend en geconcentreerd spelend strijkkwartet. Rustig thuis, onafgeleid bij de muziekinstallatie, eventueel met de partituurtjes op schoot kan men toch waarschijnlijk geconcentreerder naar de muziek luisteren zonder te worden afgeleid?
Kan wezen, maar als gretig en jarenlang bezoek van kwartetseries, eerst in Amsterdam, daarna in Utrecht, is die meerwaarde niet te versmaden. Het is intenser genieten, temeer daar de beeldregie heel rustig is met verduidelijkende, betekenisvolle close-ups waarbij, niet onredelijk, primarius Pichler het meest in beeld is. De kijker/luisteraar wordt zo meer bij het musiceren betrokken dan wanneer hij in pakweg de twaalfde rij in de zaal zou zitten. Bovendien wandelt een camera soms even rond tot achter de musici, wat voor een luisteraar onmogelijk is.
De beeldkwaliteit is ruim bovengemiddeld, de geluidskwaliteit is op het niveau van de cd-uitgave. Alternatieven zijn er niet en nog steeds behoren deze verklankingen in de cd wereld nog tot de mooiste naast die van het Italiaans kwartet (Philips) en het Végh kwartet (Valois). De geschakeerde samenstelling van het programma verdient ook alle waardering met drie vroege-, een midden- en twee late kwartetten.