Bellini: Norma. Montserrat Caballé (Norma), Josephine Veasey (Adalgisa), Jon Vickers (Pollione), Agostino Ferrin (Oroveso), Marisa Zotti (Clotilde) met het Ensemble van de Opera Turijn o.l.v. Giuseppe Patanè. Regie: Sandro Sequi. Hardy Classic HCD 4003 (161’, 4:3, geluid 1.0, regio 0). 1974

Bellini: Norma. June Anderson (Norma), Daniela Barcellona (Adalgisa), Shin Young Hoon (Pollione), Ildar Abdrazakov (Oroveso), Leonardo Melani (Flavio) e.a. met het Verdi festival koor en Europa galante o.l.v. Fabio Biondi. Regie: Roberto Andò. TDK DV-OPNOR (163’, 4:3, geluid 2.0 en 5.1, regio 0). 2001

Pierre Jourdan filmde deze Norma op een winderige (mistral) avond in 1974 in het Romeinse amfitheater in Orange. Een passende entourage waarin de druïdengewaden royaal bollen! Bij het grote toneel dreigen dirigent en orkest lilliputters te worden, maar Patanè heeft het ensemble stevig in de hand en gunt zijn solisten toch genoeg vrijheid. Dat Caballé de Normarol hier ‘haar beste prestatie ooit’ noemde, wordt al gauw zicht- en hoorbaar. Zij zingt en acteert op het hoogste niveau en bereikt een zeldzame muziekdramatische hoogte. Haar partners tonen zich waardig voor de gelegenheid en komen individueel ook vaak tot prachtige prestaties. Dit is derhalve echt een waardevol document.

De concurrerende uitgave van TDK die uit Parma stamt, door Fabio Bondi wordt gedirigeerd en June Anderson in de titelrol presenteert, blijft hiermee vergeleken artistiek duidelijk achter. Dan nog liever de wel goed geslaagde registratie uit Sydney (1978) van het echtpaar Sutherland/Bonynge. Sutherland is daar nog steeds de uitblinkster, maar de rest van de bezetting – het ergst Ronald Stevens als Pollione – blijft daar duidelijk bij achter.

Het moge duidelijk zijn: de Hardy opname steekt met kop en schouders boven de rest uit.