Bizet/Otten/Kylián: Car Men; Debussy: La cathédrale engloutie; Prélude à l’après midi d’un faune. Sabine Kupferberg, Karel Hruška met het Nederlands danstheater. ArtHaus 102.101 (61’). 2006/1983/1987 

Bizets Carmen vormt blijkbaar een schier onuitputtelijke inspiratiebron. Er is al een soort musical over het gegeven gemaakt. Er is een bewerking voor orkest alleen van Morton Gould (RCA 9026-68476-2), een bewerking voor blaasnonet van Tarkman (CPO 999.519-2), er zijn diverse Carmen fantasieën met die van Sarasate als bekendste (DG 457.583-2) en verder dito’s van Waxman (Naxos 8.557121), Hubay (Oehms OC 309), Runswick met een stuk voor dubbel koperensemble (Cala CACD  0110) en Sankey met een werk voor contrabas en orkest (ABC 877.0018). Van Breiner is er een op Carmen geïnspireerd gitaarconcert (Naxos 8.553114)

En dan is natuurlijk Hammersteins afgeleide Carmen Jones (Sepia SEPIA 1006). Shchedrin (of hoe men die naam ook spelt) ging Kylián in zekere zin in 1968 voor door balletmuziek op thema’s uit het werk te componeren (DG 471.136-2).Voor de Carmen fanaat genoeg interessants om zich eens nader in te verdiepen.

Choreograaf Kylián en zijn filmer Boris Conen maakten er in een 26’39” durende bewerking van de hoogtepunten in arrangementen van Han Otten een nieuw, bijzonder ballet van voor vier dansers die respectievelijk de verleidster Carmen, de verliefde Don José, de rokkenjager Escamillo en de goede Samaritaan Micaëla uitbeelden dat op locatie in een Tsjechische mijn werd verfilmd.Eigenlijk elk ballet van Kylián is apart en bewonderenswaardig en Car Men vormt daarop beslist geen uitzondering.

De beide op muziek van Debussy gebaseerde balletten ontstonden eerder in de voortreffelijke regie van Hans Hulscher. Gelukkig sluimerden ze nog in de NPS archieven en kunnen we er nu opnieuw van genieten. Het is een uur lang bewonderen en genieten geblazen.