Bruckner: Symfonie nr. 4 in Es Romantische. Münchens filharmonisch orkest o.l.v. Sergiu Celibidache. ArtHaus 101.645 (82’ + 30’ bonus). 1983
Het is voor een groot deel een kwestie van toegevoegde waarde wanneer men kiest voor een audiovisuele registratie van symfonisch repertoire. Bepalend daarbij is de beeldregie die erg statisch of juist overdreven dynamisch kan zijn met voortdurende overgangen die onrustig aandoen. Hier is voor een heel goede tussenvorm gekozen, waarbij de dirigent vaak en face wordt getoond en het orkest in overzicht of op de juiste momenten te zien zijn bij inzetten en soli. Dat is precies wat hier weloverwogen en zorgvuldig gebeurt en voor de kijkende luisteraar is het gunstig om nu eens niet de dirigent op de rug en het orkest als een stel pinguïns op afstand te kunnen zien. Opvallende verschijning in het Münchense orkest – dat ook hoorbaar getuigt een hoog niveau te bezitten – is bijvoorbeeld een tromboniste.
Van Celibidache is bekend dat hij lange repetitietijden verlangde en opmerkelijk langzame tempi koos. Dat laatste valt eigenlijk best mee. De op de verpakking vermelde speelduur voor de symfonie klopt – dit ter geruststelling – ook niet, want de aankondiging, het slotapplaus en de aftetiteling moeten daarop in mindering worden gebracht. Bovendien zij er verschillende versies van de symfonie die vergelijking toch al precair maken. Voor de goede orde: Celibidache gebruikt Haas, net als in zijn latere EMI opname (556.690-2) uit 1988.
Veel belangrijker dan de tempi is dat gedurende de hele vertolking de spanning en de intensiteit geen moment verslappen, dat er op indringende manier één hecht geheel wordt gesmeed. Kenmerkend is ook dat in structureel opzicht de vele herhalingen nooit precies hetzelfde klinken, maar steeds een frisse indruk maken. Het meest uitgesproken in de finale. In het scherzo blijkt een wat minder hectisch tempo ook wel van voordeel. Een ander pluspunt is dat nu bepaalde noten en accenten wat sprekender worden.
Waarde vermeerderend is ook de bonus, een half uur durend interview met de dirigent waarover hier verder niets wordt verklapt.
Een alternatief bestaat – zo nog leverbaar - van die andere grote Brucknervertolker, Günter Wand met het NDR symfonie orkest (TDK DVWW-COWAND 5). Fascinerend om onbevooroordeeld beide grootmeesters aan het werk mee te maken.