Beethoven: Missa solemnis in D op. 123. Marlis Petersen, Elisabeth Kulman, Werner Güra en Gerald Finley met het Groot Omroepkoor en het Concertgebouworkest o.l.v. Nikolaus Harnoncourt. C Major 712608 (dvd, 99’). 2012

Het was weer een bijzondere gebeurtenis toen Harnoncourt in april 2012 opnieuw voor een kort gastdirigentschap in Amsterdam was om dit grootse werk uit te voeren. Al sinds 1975 werkt hij regelmatig met het ensemble samen en hij liet daarvan vele sporen na, vooral op cd, maar gelukkig nu ook op dvd.

Van een eerdere cd opname kennen we zijn opvatting en zijn aanpak van het werk: in 1992 maakte hij er een Teldec cd opname (0630-18945-2) van met het Chamber Orchestra of Europe, dat hij voorzag van authentieke trompetten, trombones en pauken.

Hier worden de ervaringen die de dirigent opdeed in de ‘oude muziekpraktijk’ met ‘traditioneel instrumentarium’ met succes toegepast. Dat leidt tot voldoende dynamiek en monumentaliteit.

In hoeverre dat in dit geval ook van toepassing is, valt moeilijk vast te stellen ondanks de keurige cameravoering. Duidelijk is wel dat hij het orkest wat reduceerde wat de interne helderheid bevordert. Met het Groot Omroepkoor had hij een ideaal klanklichaam bij de hand om de haast demonisch lastige koorpartijen tot in de puntjes te realiseren.  Bij de solisten die niet vooraan op het podium zoals gebruikelijk, maar tussen orkest en koor zijn opgesteld, krijgt vooral sopraan Marlis Petersen te maken met een haast meedogenloos hoge sopraanpartij die ze keurig beheerst. Maar ook als kwartet overtuigen de solisten heel goed.

Deze uitvoering en de keurige opname vangen met een verbluffend team van solisten, fenomenale koorzang en een geholpen door de akoestiek geweldig warm klinkend orkest op een fraai gearticuleerde, precieze wijze de intense opwinding en het drama van dit werk en verleent het een inspirerend gevoel van speciale toewijding.

Het is niet eens nodig om chauvinistische gevoelens te mobiliseren om deze uitgave te prefereren boven de eerdere van Karajan (DG 073-439-1) uit 1979, Soustrot (MdG 93711285) uit 2001, Luisi (Euro Arts 2054688) en Levine (ArtHaus 102061) uit 2005 en Thielemann (C Major 705408) uit 2010.