Cherubini: Médée. Nadja Michael (s), Kurt Streit (t), Vincent le Texier (bs), Christiane Stotijn (ms), Hendrickje van Kerckhove (s), Gaëlle Arquez (ms), Anne-Fleur Inizan(ms) met het koor van de Muntopera Brussel en Les talens lyriques o.l.v. Chrisophe Rousset. Bel Air Classiques BCC 076 (2 dvd’s, 138’). 2011
Het is en blijft een raadsel waarom Cherubini op een paar werken na zo onbekend is gebleven als componist van opera’s, vocale werken en kamermuziek. Tijdens zijn leven werd hij bewonderd door Beethoven en Schubert, later door Berlioz, Brahms en Wagner. Muziektechnich was hij een meester op alle fronten en na zijn vertrek uit Italië washij een sleutelfiguur in het Parijse muziekleven van 1789-1842, waar hij o.m. ook conservatoriumdirecteur was.
Zijn opera Medea of Médée over de mythische Corintische kindermoordenares bezit een drijvende kracht binnen een vrij klassiek muziekkader. Dankzij Maria Callas, de ware verpersoonlijking van de veeleisende hoofdrol rol de opera uit zijn Doornroosjeslaap wekte op EMI 567.909-2 met haar combinatie van hartstocht en intelligentie, is hij thans tot een regelmatig repertoirestuk geworden. Maar helaas leidde de combinatie van gesproken en gezongen tekst buiten Frankrijk in de Italiaanse versie tot coupures met verder nogal anachronistische recitatieven van Franz Lachner.
Niet zozeer de cd als wel de dvd zijn bij een goede enscenering hét medium voor een werk als dit. Er bestonden dvd’s van opnamen door Eric Hall (Kicco Classic 74700294) en, beter, van Evelino Pidò (Hardy HCD 4038), maar de Brusselse opvoering overtreft beide met gemak waar het gaat om de volle, niet-aflatende grandeur van het werk.
Om te beginnen is sprake van wat minimale coupures en de dialogen van François-Benoît Hoffman die langzamerhand hun houbaarheidsdatum wel hebben overschreden, zijn vervangen door een bekorte, modernere versie in huidig Frans van regisseur Krysztof Warlikowski en dramaturg Christian Longchamp. Daar liet het tweetal het niet bij en dat is het enige punt dat ten nadele van deze onderneming kan pleiten: de handeling werd naar de jaren zestig vorige eeuw verplaatst en niet alleen dat, er werden video implantaten over gelukkige huwelijken, gezinnen en kinderen met pop songs toegevoegd.
De kostuums zijn ook in deze geest aangepast met een zwartharige Médée met tatoeage, eyelinder en mini glitterjurk à la Amy Winehouse, later Christina Aguilera en Jason met rastakapsel, smoking en daaronder ook tatoeage. Tot slot bergt deze Médée de bloedbevlekte pyama van haar vermoorde zoontje in en la op en verlaat zwijgend het toneel, een metalen deur achter zich dicht slaand. Dat is even shockerend, misschien zelfs nog meer dan in het origineel, omdat de actie zo wel erg nabij is gebracht. Bovendien speelt alles zich af in een soort kale studio met halfdoorzichtige gordijnen een zandbak en een ladekast onder nogal felle belichting. Niet zo verwonderlijk dat sommige bezoekers in de pauze de zaal verlieten uit ergernis. Maar wie blijft kijken en luisteren wacht een bijzondere muzikale belevenis.
Om ook in eigentijdse culinaire termen te spreken: de zangers ageren op een warm, stimulerend bedje bedje dat prachtig is verzorgd door Rousset en zijn op oudere instrumenten spelende enthousiaste ensemble. Nadja Michael is met ook Salome, Leonore (Fidelio), Lady Macbeth, Mayr’s Medea in Corinto, Marie (Wozzeck) en Tosca als andere glansrollen op haar repertoire een haast voorbestemde Medea. Een rol waarmee ze zich volledig, op het psychotische af weet te identificeren. Als groot contrast is Kurt Streit haar goed gepersonificeerde zwakke, besluiteloze echtgenoot Jason. Christane Stotijn blinkt in haar aria, waarin ze als dienstbode Néris van Médée in de tweede akte haar sympathie betuigt erg uit. De mooi zingende Vincent le Texier (Créon) en de jonge, onzekere hypernerveuze Dircé van Hendrickje Kerckhove passen ook behoorlijk in het concept. Zoals reeds gezegd, de anomalie in tijd en plaats der handeling is dit momenteel dé dvd opname van het werk om te koesteren.
Echt dwaas is alleen dat in het verder informatieve boekje met toelichtingen (zelfs in het Nederlands) sprake is van een 'opére-comique'.